عنوان مقاله :
نگاهي به چگونگي انواع من و ما در ديوان حافظ
پديد آورندگان :
فرهمند، رويين تن دانشگاه ولي عصر رفسنجان
كليدواژه :
پارادوكس , حافظ , عشق , ملامت , من و ما
چكيده فارسي :
حافظ، تواني شگرف در گزينش بهترين واژه‌ها، براي انتقال معاني دارد. بسامد معنادار انواع «من» و «ما» در شعر حافظ، بيانگر آن است كه شاعر از اين شيوه‌هاي خاص زباني براي بيان گزاره‌هاي شخصي، اجتماعي، عرفاني، ملامتي، عاشقانه و دغدغه‌هاي جهان‌شمول بشري، بهره مي‌گيرد. حافظ، در پيوند با مضمون‌هاي اشاره‌شده، در حدود 200 بيت انواع «من» و «ما» را در همه سروده‌هايش بسيار هنرمندانه بازتاب داده است. عنصر عشق، به‌گونه‌اي پيدا و پنهان با «من» و «ما»پردازي‌هاي حافظ، پيوسته است. در «ما» و «منِ» عشق‌باز و ملامتي حافظ، سرنوشت جاودانه‌ي بشر با همه‌ي فراز و نشيبش، جلوه مي‌كند. بن‌مايه‌ي برجسته در «من» و «ما»هاي بشري حافظ عشق، ملامت و تقدير است؛ راه‌پويي‌اي ناگزير و گريزناپذير. «ما» نيز در منطق و شيوه‌ي شاعري حافظ كاربردي چندگانه دارد و مضمون‌هاي آمده در انواع «من» را با بسامد كمتري، بازتاب مي‌دهد. با توجه به رسالت شعر حافظ، بازتاب انواع «ما» و «من» توصيفي و اسنادي، مدخل‌هايي هستند كه نگرش شاعر را به پسندها و ناپسندهاي روزگار، غربت انسان و تناقض‌هاي وجودي‌اش، نشان مي‌دهد. در «ما» و «من» غنايي حافظ، همه‌ي بالا و پست انسان، نمايان است. كاربرد صفات جمع جانشين اسم، تتابع اضافات، صفات پياپي با واو عطف و صفات و اضافات پس از تخلّص شعري نشانه‌هاي ديگري هستند كه به شناخت «ما» و «من» غنايي در اشعار حافظ كمك مي‌كنند.
چكيده لاتين :
no abstract
