سياست‌خارجي ايران در عصر كرونا؛ از ديپلماسي سلامت تا ديپلماسي رسانه‌اي

Iran's Foreign Policy in the Corona Age: From Health Diplomacy to Media Diplomacy

شيوع ويروس كرونا در جهان، عصر تازه‌اي را در سياست خارجي دولت‌ها رقم زد و اهميت «ديپلماسي رسانه‌اي» و «ديپلماسي سلامت» را برجسته ساخت. سوال اصلي كه پژوهش حاضر به آن مي‌پردازد اين است كه «ديپلماسي رسانه‌اي ايران در ماههاي شيوع بيماري كرونا چه ويژگي‌هايي داشت و چگونه در خدمت ديپلماسي سلامت قرار گرفت؟» فرضيه اصلي پژوهش به دو وجه ايجابي و سلبي ديپلماسي رسانه‌اي ايران پرداخته و آن را بسترساز ديپلماسي سلامت دانسته است. براي توضيح چگونگي اين ارتباط از نظريه ديپلماسي رسانه‌اي ايتان گيلبوآ استفاده شده است. يافته‌هاي پژوهش كه بر اساس روش توصيفي-تحليلي به دست آمده است نشان مي‌دهد ايران در بعد سلبي از تاكتيك‌هاي رسانه‌اي همچون برجسته‌سازي، تصويرسازي مثبت و اهريمن‌سازي و در بعد ايجابي از دو تاكتيك تاكيد بر همبستگي بين‌المللي و تاكيد بر تنش‌زدايي بهره گرفته است. كمك به اتباع ايراني در ساير كشورها، تسهيل دست‌يابي به تجهيزات پزشكي، تلاش براي تضعيف كردن تحريم‌ها، تقويت همكاري با سازمان بهداشت جهاني و بستر‌سازي براي همكاري هاي علمي با ساير كشورها در زمينه توليد واكسن كرونا از مهمترين اقدامات دستگاه ديپلماسي سلامت ايران بوده است.

The outbreak of the coronavirus in the world marked a new age in the foreign policy of states and highlighted the importance of "media diplomacy" and "health diplomacy. The main questions of the present study are: "What were the characteristics of Iranian media diplomacy during the epidemic of coronavirus and how did media diplomacy help health diplomacy? The main hypothesis of the research deals with both positive and negative aspects of Iranian media diplomacy and considers it as the context for health diplomacy. We used Itan Gilboa's theory of media diplomacy to explain this relationship. The research findings that are based on descriptive-analytical method show that from the negative aspect, Iran has used media tactics such as highlighting, positive imaging and demonization and on the positive dimension, it has used two tactics:1- emphasizing on international solidarity and 2- emphasizing Détente. Helping Iranian citizens in other countries, facilitating access to medical equipment, trying to lift sanctions, strengthening cooperation with the World Health Organization and paving the way for scientific cooperation with other countries in the field of corona vaccine production are the most important measures of the Iranian in health diplomacy.