نسبت سنجي ميان ايمان و عقل در نهج‌البلاغه

نهج البلاغه كه تجلي گاه پيوند عميق بين ايمان و عقل است، در بسياري از گزاره هاي آن نيز تبيين عقلاني و رويكرد فلسفي مشهود است. سنجش نسبت ميان ايمان و عقل از دو بعد وجودشناختي، معرفت‌شناختي و بررسي معنا، زاوايا، منشاء و تعاملات اين دو با بهره گيري از روش توصيفي تحليلي در نهج البلاغه، مسئله اين پژوهش است. يافته هاي تحقيق نشان مي دهد كه در نهج البلاغه بخشي از ايمان، ناظر به احساسات و عواطف و بخشي ناظر به عقل عملي و بخش ديگر آن ناظر به عقل نظري است و بر خلاف اشاعره كه ايمان را صرفا به عقل نظري معطوف نموده و معتزله كه ايمان را منحصر در عقل عملي مي دانند، ايمان هر دو عقل را در برگرفته و گزاره‌هاي ناظر به ايمان در نهج البلاغه با عقلانيت سازگاري و تعاضد داشته و لازمه ايمان‌آوري، عقلانيت است؛ هر چند كه سهم عقل عملي در ايمان ديني بيشتر است.