اسم مكان هاي بي نشان در ساخت كده نام هاي تركيبي ايران و كاربرد آنها

Unmarked Place Names in Some Languages and Dialects of Iran and Their Use in Compound Oykonyms

جاي نام ها يا نام مكان هاي جغرافيايي را به لحاظ نوع به سه دسته شيب نام ها يا نام پستي و بلندي هاي زمين، آب نام ها يا نام عوارض جغرافيايي كه به آب ها اشاره دارند، و كده نام ها يا نام مناطق مسكوني تقسيم مي كنند. جاي نام ها نيز بخشي از واژگان هر زباني به شمار مي آيند و همان قواعدي كه در دستور زبان درباره واژه هاي عمومي به كار مي رود درباره آنها نيز صدق مي كند. جاي نام ها را به لحاظ صرفي مي توان به دو دسته ساده و پيچيده تقسيم كرد. جاي نام هاي ساده آن واژه هايي اند كه فقط از يك تكواژ تشكيل شده اند. اما جاي نام هاي پيچيده به سه دسته مشتق، مركب و مشتق مركب تقسيم مي شوند. جاي نام هاي مركب يا تركيبي واژه هايي اند كه دست كم در ساخت آنها دو واژه مستقل و معني دار وجود دارد. در اين گونه جاي نام هاي مركب معمولا معناي يكي از دو واژه حاضر در تركيب اندكي تغيير مي يابد و به تدريج و در اثر استفاده زياد به صورت يك تكواژ يا سازه جاي نام ساز درمي آيد. در جاي نام هاي ايران اين سازه هاي جاي نام ساز نقش عمده اي را دارند و كاربرد آنها در ساخت جاي نام ها بيشتر از وندهاي اشتقاقي جاي نام ساز است. در كده نام هاي ايران سازه هاي جاي نام ساز متفاوتي به كار رفته است. در اين تحقيق به آن سازه هاي جاي نام سازي پرداخته شده كه از دسته اسم مكان هاي بي نشان به شمار مي آيند. براي اين منظور، اين سازه هاي جاي نام ساز در كده نام هاي تركيبي از دو ديدگاه صرفي و معنايي بررسي شده اند.

Toponyms or place names are divided into three categories according to their type: uronyms or the name of lows and highs of earth, hydronyms or names of geographical features that refer to waters, and oykonyms or names of residential areas. Toponyms are also part of the vocabulary of any language, and the same grammatical rules apply to them as are common to other words in the language. Toponyms can morphologically be divided into two categories, simple and complex. Simple place names are words that consist of only one morpheme. But complex nouns are divided into three categories: derivative, compound, and derivative-compound. Compound or complex toponyms are words that consist of at least two independent and meaningful words. In such compound place names, the meaning of one of the two words present in the compound is usually slightly altered and gradually, as a result of overuse, becomes a topoformant. In Iranian toponyms, these topoformants play a major role, and their use in the construction of place names is more important than derivational affixes. In compound oykonyms of Iran, different topoformants are used. In this paper, those topoformants that are considered as unmarked place names are discussed. To this end, these topoformants in compound oykonyms are examined from both morphological and semantic perspectives.