تهيۀ نقشۀ پراكنش و شدت عارضۀ خشكيدگي خوشۀ خرما در منطقۀ بم با استفاده از سامانۀ اطلاعات جغرافيايي

در سال‌هاي اخير عارضۀ خشكيدگي خوشۀ خرما به هزاران هكتار از باغ هاي خرماي بم خسارت زياد وارد كرده است. در اين مطالعه، از سامانۀ اطلاعات جغرافيايي استفاده شد كه ابزاري براي كمك به تصميم‌ گيري ها در مديريت موضعي محصول و راهكاري براي پايش عارضۀ خشكيدگي خوشۀ خرما است. در مرحلۀ اول پژوهش حاضر، اطلاعات ميداني شامل درصد خسارت باغ‌ها از عارضۀ خشكيدگي، مختصات جغرافيايي و مساحت باغ‌ها به دست آمد؛ در مرحلۀ دوم، داده‌هاي جمع‌آوري ‌شده به سامانۀ اطلاعات جغرافيايي وارد شد؛ و در مرحلۀ سوم، اطلاعات مورد نياز از سامانه استخراج‌ و نقشۀ پراكنش و شدت عارضۀ خشكيدگي خوشه خرما در مناطق بم و بروات به صورت نقطه‌اي و سطحي با سه روش ميان‌يابي نزديك‌ترين همجوار، معكوس فاصله و كريجينگ تهيه شد و سپس آناليز روند دنبال شد. نتايج نشان داد كه شدت خسارت عارضۀ خشكيدگي خوشۀ خرما در باغ هاي كرانه‌هاي جنوبي منطقه بسيار بالاتر است تا در باغ هاي مناطق مركزي و شمال منطقه، بنابراين مبارزه بايد در اين مناطق در مختصات جغرافيايي ۵۸ درجه و ۲0 دقيقه طول شرقي و ۲۹ درجه و 4 دقيقه عرض شمالي تا ۵۸ درجه و ۲6 دقيقه طول شرقي و ۲۹ درجه و 2 دقيقه عرض شمالي تمركز يابد. خشكيدگي خوشه در 56 درصد از تعداد كل باغاتي كه در منطقه بم و بروات وجود دارند گزارش شده است و در 57/2  درصد از باغاتي كه در آن ها خشكيدگي خوشه به ثبت رسيده است خشكيدگي بين 20 تا 30 درصد و در 5/9 درصد آنها بيش از 40 درصد به ثبت رسيد. نتايج محاسبات نشان داد كه در بيش از 56/2 درصد از كل باغ‌ها در منطقۀ مورد مطالعه، عارضۀ خشكيدگي خوشۀ خرما گزارش شده است. با تفسير نتايج نقشه‌هاي پراكنش، شدت عارضه و ارتفاع منطقه، مي‌توان نتيجه گرفت خسارت عارضۀ خشكيدگي خوشۀ نخلستان‌هايي كه در ارتفاع بالاتر از 1000 متر از سطح دريا قرار دارند كمتر است و به ‌طور كلي با افزايش ارتفاع از سطح دريا، ميزان خسارت عارضه نيز كاهش مي‌يابد. مساحت كل نخلستان‌هاي منطقۀ بم و بروات، به ‌كمك تصوير ماهواره‌ سنتينل 2 به ميزان 3647 هكتار و مساحت باغ هاي خسارت ديده 2049 هكتار برآورد شده است.