مقايسۀ شاخص‌هاي انرژي و بهره‌وري مصرف آب در توليد علوفه به روش هيدروپونيك و معمولي

بروز خشكسالي‌ در كشور، تأمين علوفۀ مورد نياز دامداري‌ها را با مشكل مواجه كرده است. در چنين شرايطي، توليد علوفۀ هيدروپونيك راهكاري است كه مي‌تواند محدوديت منابع آب را در توليد علوفه كاهش دهد، هرچند پيش از به كارگيري گستردۀ اين روش، بايد تمام جوانب آن بررسي شود. در اين پژوهش، چهار تيمار علوفۀ هيدروپونيك جو، ذرت علوفه‌اي، جو مزرعه‌اي آبي، و علوفه يونجه از نظر توليد مادۀ خشك، بهره‌وري مصرف آب و شاخص‌هاي انرژي در قالب طرح كاملاً تصادفي با 4 تيمار و 12 تكرار در شهرستان ني‌ريز با هم مقايسه شدند. نتايج تحقيق نشان داد كه جو هيدروپونيك بيشترين مقدار مادۀ خشك در واحد سطح (1605052 كيلوگرم بر هكتار در سال) را توليد كرده است؛ كمترين مقدار مادۀ خشك توليدي (6235 كيلوگرم بر هكتار در سال) در كشت جو در مزرعه ديده شده است. علوفۀ هيدروپونيك جو بيشترين بهره‌وري مصرف آب (65/3 كيلوگرم به ازاي هر مترمكعب آب) و يونجه كمترين مقدار (0/64 كيلوگرم به ازاي هر مترمكعب آب) را داشته است. مقايسۀ تيمارها همچنين نشان داد كه ذرت علوفه‌اي بيشترين نسبت انرژي، انرژي خالص توليدي و بهره‌وري انرژي (1/88، 125844 مگاژول بر هكتار و 0/281 كيلوگرم بر مگاژول) را دارد و كمترين مقدار اين شاخص‌ها (0/65، 15252661 مگاژول بر هكتار و 0/037 كيلوگرم بر مگاژول) در تيمار علوفۀ هيدروپونيك جو ديده شده است. بنابراين، استفاده از علوفۀ هيدروپونيك جو راهكاري مناسب براي تأمين علوفۀ دامداري‌ها در شرايط نيمه‌خشك است، به شرطي كه با اصلاح اين سامانۀ توليد، انرژي مصرفي آن كاهش و بهره‌وري انرژي آن افزايش يابد.