اثر فرآيند خشك‌كردن بر خصوصيات كمى و كيفى برگ گياه ريحان

مقدمه: ريحان حاوي تركيبات فنوليك بوده و بذر آن حاوي موسيلاژ مي باشد. با بررسي هاي انجام شده اسانس اين گياه و مخصوصا تركيبات فنيل پروپانوئيدي آن به عنوان تركيبات اصلي دارويي اين گياه شناخته شده است. مواد و روش ها: در اين تحقيق، برگ ريحان توسط سه روش سايه (به عنوان روش سنتي)، آون (۴۰ و ۶۰ درجه سلسيوس) و مايكروويو (۱۸۰ و ۳۶۰ وات) به عنوان روش صنعتي در جهت بالا بردن نرخ انتقال حرارت در مدت زمان كوتاه و بررسي خصوصيات كيفي اين محصول انتخاب و فاكتورهاي موثر در كيفيت برگ اين گياه مانند رطوبت، آهن و پتاسيم، ويتامين ث و تركيبات پلي فنل كل اندازه گيري شد. يافته ها: مرحله اول  خشك كردن كه در آن آهنگ خشك شدن ثابت مي باشد و توسط عوامل بيروني كنترل مي شود تنها در روش خشك كردن با سايه ديده شد، ولي در دو روش ديگر تقريبا اين مرحله حذف گرديده است. روش خشك كردن باعث افزايش ضريب انتقال جرم مي شود و اين ضريب در حالت جابجايي اجباري از طبيعي بيشتر است بنابراين در روش خشك كردن با آون در مقايسه با دو روش ديگر سرعت انتقال جرم بالاتري ديده مي شود.با افزايش توان مايكروويو، زمان خشك شدن كاهش يافت. مقاديرآهن و پتاسيم و ويتامين ث تعيين شده نشان داد كه تفاوت معني داري بين روش هاي مختلف خشك كردن وجود دارد (P 0/05). از نظر مدت زمان خشك شدن، طولانى ترين زمان خشك كردن مربوط به سايه به مدت ۱۸۰۰ دقيقه بود. بيشترين ميزان ويتامين ث، آهن و تركيبات فنلي در تيمار خشك شده در سايه بود. نتيجه گيري: خشك كردن برگ ريحان با استفاده از خشك كردن در سايه و مايكروويو با توان ۱۸۰ وات به دليل حفظ قابل ملاحظه ميزان مواد مؤثره در گياه نسبت به تيمارهاى ديگر مطلوب تر مي باشد.