كليدواژه :
حذف , درج , گويش رابُر , نظرية بهينگي
چكيده فارسي :
اين پژوهش فرايندهاي حذف و درج در گويش شهرستان رابر را بر مبناي نظريه بهينگي و به روش توصيفي-تحليلي بررسي و تحليل مي كند. براي بررسي امكان تحليل اين فرايندها بر مبناي نظريه بهينگي در گويش رابر، حذف همخوان پاياني، حذف همخوان مياني، حذف همخوان هاي چاكنايي و درج واكه در ابتداي خوشه همخواني و درج همخوان مياني (ميانجي) با اين نظريه محك زده مي شود. داده هاي اين تحقيق از زبان طبيعي و روزمره مردم، كتاب هاي گويش و شم زباني نگارنده گردآوري شده اند. بررسي و تحليل داده ها نشان مي دهد كه در بعضي موارد در اين گويش برخلاف فارسي معيار، براي جلوگيري از التقاي مصوت ها به جاي درج همخوان از فرايند حذف (مصوت) استفاده مي شود؛ به همين دليل بسامد فرايند حذف در اين گويش بيش از درج است. در خصوص حذف همخوان چاكنايي در موضع پايانه هجا، تغيير كيفيت واكه اصلي در گويش رابري عموميت ندارد. همچنين، همخوان ميانجي در فرايند درج نيز در مقوله فعل يكي از همخوان هاي رايج در زبان فارسي معيار نيست. گزينه بهينه در فرايندهاي حذف و درج بررسي شده در اين گويش در راستاي نظريه بهينگي است.
چكيده لاتين :
The present study, applying Optimality Theory, explores deletion and insertion in Rabor dialect in a descriptive-analytic approach. To see whether these two phonological processes in Rabor dialect are analyzable and justifiable in the Optimality Theory framework or not, final consonant deletion, medial consonant deletion, and glottal consonant deletion along with prothesis and epenthesis are explored. The data are gathered through people’s everyday conversations, books, and other publications on Rabor dialect and the author’s intuition. Data analysis shows, unlike Persian, in some cases in Rabor dialect, vowel deletion is used instead of medial consonant insertion for preventing hiatus, causing a more frequency for deletion in contrast to insertion. Vowel quality changes, in contrast to the Kermani dialect, and some other nearby cities, in the case of glottal consonant deletion in syllable coda, is not fixed in Rabor dialect. Furthermore, in Rabor dialect, epenthesis in verbs does not make use of current consonants used in Persian.
