ارزيابي كيفيت منابع آب زيرزميني دشت كهريز و مقايسه روند تغييرات آن در طي سال هاي اخير

دشت كهريز در استان آذربايجان غربي و در امتداد درياچه ي اروميه واقع شده و جزء از حوضه ي آبريز درياچه است. با توجه به نزديكي اين دشت به درياچه و تغييرات سطح آب زيرزميني در اين منطقه، اين پژوهش به منظور بررسي كيفيت آب زيرزميني از نتايج 12 ايستگاه نمونه برداري در طي سه دوره ي آبي 89-88، 92-91 و  95-94 دوره ي خشك (شهريور ماه) به صورت مقايسه اي استفاده شد. نتايج مطالعات نشان داد تيپ آب در دوره ي اول سديك منيزيك كلراته بوده و به تيپ كلسيك-كربناته-كلراته تغيير نموده است كه نشان از اثر متقابل آب سنگ در منطقه است. كيفيت آب زيرزميني براي آشاميدن و كشاورزي نشان داد كه در هر سه دوره ي مذكور بخش شمالي و مناطق منتهي به درياچه ي اروميه به دليل بالا بودن شوري و مقدار سديم از كيفيت مطلوبي برخودار نبوده و داراي محدوديت استفاده مي باشند. جهت جريان آب زيرزميني در منطقه از سمت غرب به سمت درياچه اروميه بوده و به همين منوال مقدار هدايت الكتريكي و همگام با آن كل جامدات محلول نيز از سمت غرب به سمت درياچه افزايش نشان مي دهد. بيش ترين ميزان همبستگي بين پارامترهاي هدايت الكتريكي و كل جامدات محلول مشاهده شد (0.9 r و 0.05 p) و هم چنين يون ها همبستگي بالايي نشان داده و داراي منشا مشتركي مي باشند. بررسي شاخص هاي درصد سديم، نسبت جذب سديم، نفوذپذيري، خطر منيزيم و نسبت كيلي نشان دهنده ي محدوديت كم تا متوسط در استفاده از آب زيرزميني در سامانه هاي آبياري مي باشند. از عوامل كنترل كننده ي كيفيت آب زيرزميني براساس نسبت هاي ژئوشيميايي اثر انحلال كاني هاي تبخيري، تبخير وسيع، احتمال نفوذ آب شور مي باشد. از نظر هدايت الكتريكي 25% نمونه ها در وضعيت نامطلوبي قرار گرفته و براي مناطق شمالي شامل اراضي گل تپه و اراضي جمال آباد، قوشچي و قولنجي محدوديت بالا تا متوسط را نشان مي دهد. بنابراين بكار گرفتن روش هاي مختلف مانند آبشويي و اصلاح الگوي كشت مورد نياز مي باشد.