كليدواژه :
ادبيّات تطبيقي , قرآن , موسي (ع) , بيدل و غزليات
چكيده فارسي :
سبك هندي، بستري مناسب براي رونق غزل به شمار مي آيد. عبدالقادر بيدل دهلوي با سرودن 2859 غزل، يكي از معروف‌ترين شاعران سبك هندي و پيشرو در غزلسرايي است كه به تغزّل، توسعة صوري و معنايي بخشيد. تفاوت عمدة غزلسرايي وي با ديگر غزل گويان بزرگ سبك هندي، جنبة توحيدي و عرفاني آثار اوست. او در غزليّاتش به سيره و سيماي امامان و پيامبران اشاره كرده دربين آنان، تلميح بيشتري به حضرت موسي (ع) دارد (چنانكه در قرآن نسبت به ساير پيامبران، بيشترين اشاره به موسي (ع) شده است). پژوهش تحليلي - توصيفي حاضر نشان مي‌دهد كه بيدل در غزليّاتش گاهي به نيروي صنعت اقتباس به گفت وگوي حضرت موسي (ع) با خداوند: ﴿لَن تَرَانِي﴾، ﴿أرِنِي﴾، ﴿إِنِّي أَنَا اللَّهُ﴾ و... پرداخته است؛ گاه به معجزات عصا، شكافتن دريا، آوردن مائدة سير، عدس، منّ و سَلوي و... اشاره مي‌كند. بيدل، شعر خويش را با اعلام قرآني عصر موسي (ع) همچون خضر، قارون، سامري و... عجين ساخته است و به طور مستوفايي به كوه طور، آتش طور، درخت منادي آن (شجر ايمن)، وادي ايمن پرداخته، با نگاهي نمادين، طور را سرزمين عاشقان، مظهر هردو جهان، دبستان محبّت و دانش، رمز ادب، مظهر دل، نماد خلوت و... دانسته است.
چكيده لاتين :
The Hindi style is considered an appropriate context for the prosperity of sonnets. By composing 2859 sonnets, Bidel Dehlavi is one of the most well-known poets of Hindi style of Persian poetry and he is considered a pioneer of sonnet composition who formally and semantically expanded the style of composing sonnets. The main difference between his sonnets and those of other great sonnet composers of Hindi style is the theological and spiritual tone of his works. In his sonnets, he draws upon the lifestyle and behaviors of Imams (PBUT) and the Holy Prophets (PBUT), among which his allusion to Moses is more significant (as in the Holy Qur’an, Moses is mentioned more than any other prophet). This analytic-descriptive study shows in his sonnets, Bidel sometimes utilizes literary adaptation to refer to the conversation between Moses and Allah, “You shall not see me”, “Show me”, “I am Allah”, and so on. Sometimes he alludes to the miracles performed by Moses including his cane, splitting the sea, bringing about garlics and lentils, and peace and prosperity. Bidel intermingled his poetry with the Qur’anic characters in the era of Moses such as Khidr, Korah, Samiri, and so on, and he constantly refers to Mount Sinai, Sinai’s fire, the tree on that mountain, and the peaceful land. With a symbolic look he called Mount Sinai, the land of the lovers, the manifestation of both worlds, the school of love and kindness, the secret of decorum, the symbol of heart, the symbol of loneliness, and so on.
