عناصر روايي در هفت كشور فخري هروي

Narrative Elements in Fakhri Heravi’s Haft Keshvar

هفت كشور نوشته فخري بن امير هروي، اثري روايي است كه يك «مقدمه»، هفت «منزل»، هفت «كشور» (اقليم) و شش «مسافت» (= شش فاصله ميان هفت اقليم) را دربر دارد. نويسنده در قسمت مقدمه، از صفات انسان كامل و برخي از صفات پسنديده سخن گفته و در كشورها و مسافت ها به سياست و كشورداري، بحث درباره پادشاهان و وزيران، مراتب آنان، بايست هاي هر يك از اين مراتب و همچنين مطالب تاريخي پرداخته است. اين كتاب نمونه بارزي در زمينه اخلاق و سياست به روش نقل حكايت با نثري اديبانه و منشي گرايانه است كه در قرن دهم هجري نوشته شده است. در اين پژوهش اسلوب و الگوهاي ساختاري هفت كشور تبيين شده و عناصر روايي چون طرح، شخصيت ها و ويژگي هاي داستاني و همچنين، ميزان اقتباسش از ديگر آثار مورد تحليل قرار گرفته است. شناخت اجزاي سازنده حكايات هفت كشور و هم بستگي اين عناصر با هم و با كل حكايات در جهت شكل شناسي حكايات مهم ترين هدف اين پژوهش است. بررسي شيوه حكايات نشان مي دهد كه بيشترين بازدهي كشمكش در نوع ذهني حكايات است كه اين موضوع نشان دهنده اهميت عنصر خرد در هفت كشور است. گره گشايي در پايان تمام حكايات با راهنمايي هاي ياريگراني نظير حكيم مشاور و كنش شخصيت ها انجام مي شود. براساس نتايج اين پژوهش با وجود تفاوت در نتيجه گيري از حيث اهداف كاربردي و انديشه اي كه زيربناي همه حكايت هاست، به طور كلي تمامي آن ها وحدت دارند و تفكري غالب، همه را به يكديگر پيوند مي دهد. پايان حكايت ها نيز بسته است.

Haft Keshvar is a narrative fiction by Heravi that includes an introduction, seven resting places, seven countries, and six journeys through some countries. The author discusses human virtues in the introduction and elaborates on politics, rulers, and their courts to reveal historical agendas of the time. It is a 10th century AH masterpiece that embeds ethics and politics in a literary narrative. The present study is a structural analysis of Haft Keshvar that examines its plot, characterization, and allusions. In other words, it aims at extracting components of the story to see how they are structurally bound to each other. Our results show that stories mostly encourage intellectualism and rationalism. Moreover, the plot is resolved either by a wise man or character actions at the end of the story. Results also show that, despite their trivial approaches and settings, all the stories follow a certain integrated philosophy that form a certain mindset. All the stories are close-ended.