دولت هاي آسياي مركزي از همكاري منطقه اي تا وابستگي به قدرت هاي بزرگ

Central Asian Governments from Regional Cooperation to Dependence on Great Powers

آسياي مركزي به رغم برخورداري از ويژگي هاي منطقه بودگي و نيز وجود پيش رانها و محرك هاي فراوان براي نيل به همگرايي درون منطقه اي تا به امروز از مزيت هاي منطقه گرايي بي بهره مانده است. دولت هاي آسياي مركزي پيوستن به ترتيبات و نهادهاي منطقه اي سلسله مراتبي به رهبري قدرت هاي بزرگ را به تلاش براي ايجاد نهادهاي درون منطقه اي و نيل به منطقه گراييترجيح داده اند. هدف كلي مقاله حاضر، مطالعه عوامل بيروني مؤثر بر فقدان منطقه گرايي در آسياي مركزي و نسبت آن با رشد همگرايي وابسته در اين منطقه (از طريق مشاركت دولت هاي آسياي مركزي در ترتيبات و نهادهاي منطقه اي سلسله مراتبي به رهبري قدرت هاي بزرگ) است. هدف مذكور در اين پرسش خلاصه شده است كه «پيش شرط اساسي ظهور منطقه گرايي در آسياي مركزي چيست؟» پاسخ اوليه اين است كه «تأسيس نهادهاي درون منطقه اي رسمي با حضور همه يا اكثر كشورهاي آسياي مركزي به گونه اي كه وفاداري و تعهد دولت هاي عضو نسبت به اهداف و منافع نهادهاي درون منطقه اي و اعضاي آنها بيش از وفاداري و تعهد آنها به ديگر دولت ها و نهادهاي منطقه اي و فرامنطقه اي باشد، اصلي ترين پيش شرط ظهور منطقه گرايي در آسياي مركزي است». مقاله حاضر از نوع كيفي (توصيفي-تحليلي) بوده و به شيوه مورد پژوهشي انجام شده است. يافته هاي مقاله ضمن تأييد فرضيه با اين نتيجه همراه بوده اند كه تداوم وابستگي دولت هاي آسياي مركزي به ترتيبات و نهادهاي منطقه اي وسيع تر و سلسله مراتبي به رهبري قدرت هاي خارجي مي تواند به تدريج ويژگي منطقه بودگي را از آسياي مركزي سلب نمايد و آن را به يك زيرمنطقه تبديل نمايد.

Despite having the characteristics of being a region and the existence of many incentives to achieve intra-regional convergence, Central Asia has been always deprived of the advantages of regionalism. Central Asian states have preferred to join regional hierarchies and institutions led by major powers rather than trying to establish intra-regional institutions and achieve regionalism. This paper is mainly aimed at examining the external factors affecting the lack of regionalism in Central Asia and its relationship with the growth of dependent integration in this region (through the participation of Central Asian states in hierarchical regional arrangements and institutions led by major powers). This aim is to be achieved through addressing the question of What is the basic precondition for the emergence of regionalism in Central Asia? The initial answer is: establishment of formal intra-regional institutions with the presence of all or most Central Asian countries in such a way as to increase their loyalty and commitment to the goals and interests of intra-regional institutions rather than to other regional and supra-regional governments and institutions is the main precondition for the emergence of regionalism in Central Asia. The paper is qualitative (descriptive-analytical) and utilizes a case study methodology. The findings, while confirming the hypothesis, also conclude that the continuing dependence of Central Asian governments on the broader and hierarchical regional arrangements and institutions led by foreign powers can gradually deprive Central Asia of its regional identity and convert it into a sub-region.