عنوان مقاله :
پايه‌هاي مدني هويت ايراني؛ بررسي هويت اجتماعي آفريقايي‌تباران در ايران
پديد آورندگان :
باقري، رضا دانشگاه تهران - دانشكدۀ مطالعات، جهان , چاوشي، الينا سادات دانشگاه تهران - دانشكدۀ مطالعات، جهان
كليدواژه :
دين , قوميت , مليت , هويت اجتماعي , هويت آفريقايي-ايراني
چكيده فارسي :
پيشين حضور آفريقاييان در ايران (به‌ويژه جنوب ايران) به بيش از دو قرن پيش بازمي‌گردد كه براي اولين و در قالب برده از كشورهاي عربي حاشيۀ خليج‌فارس وارد ايران شدند. در طول اين دو قرن حضور و به‌واسطۀ مهاجرت اجباري، فرايند شكل‌گيري يا تغيير هويت آنها با فراز و نشيب‌هاي فراواني روبه‌رو بوده است كه به‌طور خاص مي‌توان در سه مرحله و با عنوان «برده»، «آزاد» و «ايراني» از آنها نام برد. با وجود اين فرازوفرودها و برخلاف تجربۀ دهشتناك بردگان آفريقايي در بيشتر كشورهاي اروپايي و آمريكايي، آفريقايي‌تباران در ايران تجربۀ نسبتاً مسالمت‌آميزي داشتند. اين تجربه كه در نوع خود بسيار كم‌نظير و حائز اهميت است، متأسفانه كمتر بررسي و تحليل علمي شده است. تجربۀ زيست مسالمت‌آميز ميان آفريقايي‌تباران و ايرانيان به اندازه‌اي خوشايند بوده است كه بسياري از آفريقايي‌تباران خود را با افتخار «ايراني» ناميده و حتي برخي از آنها انتساب يا تعلق خاطر به ديگر هويت‌هاي نژادي يا قوميتي (مانند آفريقايي، تانزانيايي يا زنگباري) را رد كردند. تحقيق حاضر، با درنظر گرفتن شرايط زماني و مكاني حاضر (رقيق شدن محدوديت‌ها و موانع مكاني و زماني و در نتيجه سهل شدن امكان ارتباط با سرزمين آبا و اجدادي و تأثيرات آن در هويت)، به بررسي ميزان تعلق خاطر ايرانيان آفريقايي‌تبار به هويت ملي، قومي و فرهنگي آنها پس از دو قرن حضور در ايران مي‌پردازد. بررسي ميزان تأثيرگذاري مؤلفه‌هاي هويت‌سازي مانند مليت و تابعيت، دين، فرهنگ و قوميت در اين تحقيق مورد تأكيد خاص قرار گرفته است.
چكيده لاتين :
no abstract
