مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - بررسي علل تعميق شكاف قبطي-مسلمان در مصر بر پايۀ نظريۀ ميگدال

چكيده فارسي :

جامعة مسيحيان ارتدكس مصر كه با نام قبطي شناخته مي‌شوند، از دهة 1970 به بعد و به‌ويژه بعد از انقلابي كه حسني مبارك را سرنگون كرد، هدف خشونت و تبعيض بوده‌اند. هدف اصلي اين مقاله درك علل تعميق شكاف مذهبي بين مسيحيان قبطي و اكثريت مسلمان در مصر معاصر است. در اين زمينه، وضعيت قبطيان از زمان به قدرت رسيدن سادات در سال 1970 تاكنون با تمركز بر موارد اصلي خشونت و حمله به قبطيان بررسي شده است. چارچوب نظري در اين نوشتار نظرية «دولت در جامعه» جوئل اس. ميگدال براي تبيين علل تعميق شكاف است. بررسي موضوع مورد مطالعه نشان داد كه علت اصلي عميق‌ شدن اين شكاف‌ها از سال 1970، سستي و ناتواني دولت مصر در كنترل جامعه و برعكس نيرومند بودن گروه‌هاي اجتماعي در مصر و ساختار چندپارة جامعه بوده است. در پنج دهة گذشته رهبران مصر يك سياست بقا به‌منظور حفظ قدرت خود در محيط چندپاره را دنبال كرده‌اند و به‌جاي تلاش براي پركردن شكاف قبطي-مسلمان، خود در موارد بسياري سياست تفرقه بينداز و حكومت كن را در پيش گرفته‌اند و ازاين‌رو دولت خود به بخش بزرگي از مسئلة قبطي‌ها تبديل شده است. به باور نويسندگان، نظرية ميگدال مي‌تواند به‌خوبي علت شكاف‌هاي قومي و مذهبي مختلف ديگر در جوامع جهان سوم را هم تبيين كند.