جرم‌انگاري بين‌المللي زيست‌بوم‌زدايي

همگام با توسعه حقوق بين‌الملل در دو حوزه كيفري و محيط زيست، مفهوم زيست‌بوم‌زدايي/ اكوسايد/ ژئوسايد، نيز توسط انديشمندان ابداع و به كار گرفته شد. اين مفهوم كه به تخريب و آسيب‌رساني گسترده، بلندمدت و شديد به محيط زيست توجه دارد، در چند دهه اخير محور بحث‌ها و نظريه‌پردازي‌هاي گوناگون شده و در اساسنامه ICC به شكلي محدود به عنوان يكي از مصاديق جنايات جنگي مورد شناسايي قرار گرفته است. علاوه بر آن، اساسنامه ديوان اين قابليت را دارد كه برخي مصاديق زيست‌بوم‌زدايي را در قالب ابزار ارتكاب جنايت عليه بشريت يا نسل‌زدايي نيز شناسايي كند. با وجود اين، به دلايلي از جمله ماهيت متفاوت جرايم زيست‌محيطي و عدم پوشش كامل مصاديق زيست‌بوم‌زدايي از سوي اساسنامه، ضرورت دارد كه اين مفهوم به عنوان يك جرم مستقل مورد شناسايي و جرم‌انگاري بين‌المللي قرار گيرد.اين پژوهش با به كارگيري روش توصيفي ـ تحليلي به دنبال توجيه چرايي اين جرم‌انگاري و بيان دلايل ضرورت آن و بررسي چالش‌هاي پيش روي آن و ارائه راهكارهايي در اين زمينه است. امروز مي‌توان ادعا كرد كه مقابله با زيست‌بوم‌زدايي، يكي از ارزش‌هاي بنيادين جهاني و يكي از تعهدات عام‌الشمول بين‌المللي است كه جرم‌انگاري آن در سطح بين‌المللي، امري ضروري و اجتناب‌ناپذير شده است.