ماهيّت و ويژگي هاي فقه حكومتي

«فقه حكومتي» كه به روي‎كردي فقهي در استنباط احكام، به جهت اداره مطلوب حكومت معنا شده و نسبت به واژگاني چون «فقه سياسي» به عنوان رشته اي تخصصي در فقه مرتبط با موضوعات و مسائل سياسي و «فقه حكومت» به مثابه بخشي خاصّ از فقه سياسي كه به موضوعات مرتبط با نهاد حكومت مي پردازد، متمايز است، در راستاي مسأله حكمراني، چگونگي اداره مطلوب به  واسطه آموزه هاي فقهي را مدّ نظر خويش قرار داده و فقيه، به جهت به  ساماني اداره مطلوب و كارآمد جامعه، به استنباط احكام فقهي مي پردازد. اين روي‎كرد فقهي كه با روي‎كرد فقه فردي نيز در استنباط، متفاوت است، از ويژگي هايي برخوردار است كه گرچه برخي از آن ها در فقه فردي نيز وجود دارد، لكن جز به واسطه اين وِيژگي ها نمي توان از فقه حكومتي سخن راند. از جمله اين ويژگي ها مي توان به اموري چون «باور به جامعيّت دين و امكان پاسخ گويي به همه نيازها در عرصه حكومت»، «گستره اي وسيع تر از فقه فردي، مشتمل بر همه شهروندان جامعه، همه مناطق يك كشور و همه مباحث فقهي مورد نياز اداره مطلوب جامعه»، «امكان استنباط نظام واره، لحاظ ثابتات و متغيرات در استنباط، امكان تبديل فقه به قانون و امكان تكليف به شخصيّت حقوقي» و «روي‎كرد كارآمدي در اداره جامعه و اجتهاد بر اساس اقتضائات اداره مطلوب جامعه» اشاره كرد.