سنجش پيامدهاي خشكسالي و تأثير آنها بر نيت مهاجرت جوانان روستايي شهرستان همدان

خشكسالي‌هاي اخير در ايران، با تأثيرگذاري بر بخش كشاورزي و روستايي كشور، واكنش‏هاي گوناگون روستاييان را در پي داشته است؛ افزايش احتمال مهاجرت روستاييان به‌ويژه جوانان روستايي يكي از همين واكنش‏هاست. سنجش تأثيرات خشكسالي بر نيت مهاجرت جوانان روستايي مي‌تواند شناخت بهتري براي سياست‌گذاران و برنامه‌ريزان حوزه روستايي و كشاورزي فراهم كند. جامعه آماري تحقيق توصيفي همبستگي حاضر كليه جوانان روستايي در سنين 15 تا 29 سال ساكن شهرستان همدان بودند كه از آن ميان، با استفاده از رابطه نمونه‌گيري كوكران، 237 نفر به‌عنوان حجم نمونه مشخص و از طريق روش نمونه‌گيري چندمرحله‌اي تصادفي انتخاب شدند. ابزار تحقيق پرسشنامه‌اي متشكل از چند بخش بود كه روايي آن، با استفاده از نظرات متخصصان و پايايي آن، با انجام مطالعه مقدماتي و محاسبه آلفاي كرونباخ (0.85) براي شاخص‌ تركيبي پيامدهاي خشكسالي، تأييد شد. نتايج نشان داد كه 53.2 درصد جوانان روستايي قصد دارند در يك يا دو سال آينده از روستا مهاجرت كنند و قصد مهاجرت 63.8 درصد جوانان طي چند سال آينده در حد متوسط به بالاست؛ همچنين، به باور نود درصد جوانان روستايي، پيامدهاي مختلف خشكسالي در حد متوسط و بالاست. تحليل همبستگي نشان داد كه نيت مهاجرت جوانان با متغيرهاي پيامدهاي خشكسالي، ميزان مالكيت زمين در شهر، تعداد افراد خانوار و تحصيلات آنها رابطه مثبت و معني‌دار و اما با متغيرهاي نگرش نسبت به كشاورزي، كنترل رفتاري و سن رابطه منفي و معني‌دار دارد؛ همچنين، بر پايه نتايج تحليل رگرسيون خطي چندگانه گام‌به‌گام، پنج متغير نگرش نسبت به كشاورزي، سطح تحصيلات، كنترل رفتاري، ميزان پيامدهاي خشكسالي و سن 27.7 درصد واريانس نيت مهاجرت جوانان روستايي را تبيين مي‌كنند.