تحليل سبد مصرفي مواد غذايي خانوارهاي روستايي ايران

هدف كلي مطالعه حاضر بررسي و تحليل سبد مصرفي خانوارهاي روستايي در دهك‌هاي مختلف درآمدي در راستاي تأمين امنيت غذايي بود. بدين منظور، نخست، دهك‌هاي درآمدي به سه گروه كلي تقسيم شدند؛ ميانگين دهك‌هاي اول تا سوم در گروه اول، ميانگين دهك‌هاي چهارم تا هفتم در گروه دوم و ميانگين دهك‌هاي هشتم تا دهم در گروه سوم جاي گرفتند. سپس، با استفاده از داده‏هاي تلفيقي (1385 تا 1396)، مدل تقاضاي تفاضلي معمولي تعميم‌يافته (GODDS) با روش معادلات رگرسيون به‌ظاهر نامرتبط (SURE) برآورد شد؛ همچنين، با استفاده از آزمون والد، مدل سيستم تقاضاي تقريباً ايده‌آل (AIDS) به‌عنوان شكل تابعي مناسب انتخاب شد. نتايج محاسبه كشش قيمتي نشان داد كه كشش‌هاي خودقيمتي تقاضاي مواد غذايي در مناطق روستايي منفي و مطابق انتظار است و غلات و گوشت دام و نيز گوشت دام، لبنيات، قند و شكر كالاهاي مكمل يكديگرند؛ افزون بر اين، غلات به‌عنوان يك گروه مهم از مواد غذايي با گوشت دام، لبنيات، قند و شكر رابطه مكمل دارند و سبزي‌ها و حبوبات را مي‏توان به‌عنوان جانشين غلات در مناطق روستايي محسوب كرد. محاسبه كشش درآمدي بيانگر مثبت بودن آن براي گروه‌هاي مواد غذايي در مناطق روستايي بوده، كه نرمال بودن گروه‌هاي كالايي را نشان مي‏دهد. بر اساس نتايج كشش درآمدي غلات، گوشت دام، گوشت ماهي، ميگو و فرآورده‌هاي آن، لبنيات، حبوبات و قند و شكر بيشتر از يك به‌دست آمده، كه نشانگر لوكس بودن اين مواد غذايي در مناطق روستايي مورد بررسي است.