اكوسيستم و بازار دانش: مباني نظري و داده‌هاي ايران

هدف از نگارش مقاله حاضر، تبيين چگونگي انگيزش، رشد، تعامل و هماهنگي عرضه‌وتقاضاي دانش توسط بازار دانش در چارچوب «اكوسيستم دانش» بود. براي اين منظور از روش پژوهش اسنادي در دو حوزه نظري و تجربي استفاده شده ‌است. يافته‌هاي پژوهش در حوزه نظري نشان مي‌دهند كه بازار دانش، سازوكار تعاملي پويا و هوشمندي است كه به‌طور طبيعي در چارچوب اكوسيستم دانش شكل مي‌گيرد و موجب تخصيص بهينه منابع كمياب در فعاليت‌هاي توليد، اشاعه، تجاري‌سازي و استفاده از دانش در نظام اقتصادي مي‌شود. از اين‌رو، نهادي كليدي براي كمك به توسعه اقتصادي دانش‌بنيان در يك كشور محسوب مي‌شود. در حوزه تجربي، يافته‌هاي پژوهش، نشان‌دهنده آن است كه اكوسيستم دانش (به‌طور عام) و بازار دانش (به‌طور خاص) در اقتصاد ايران شكل نگرفته‌اند. چون اقتصاد ايران زيست‌بوم مناسب براي شكل‌گيري و توسعه اكوسيستم‌هاي دانش و درنتيجه بازار دانش نيست. از اين‌رو، تلاش‌هاي دولت كه بدون توجه به اين مسئله صورت گرفته اند، اثربخشي لازم را نداشته‌اند. بنابراين، توسعه اكوسيستم و بازار دانش در ايران، نخست مستلزم اصلاح و بهبود زيست‌بوم آن است.