تحليل شخصيّت سعدي بر اساس تيپ‌‌هاي شخصيّتي (برون‌‌گرايي-درون‌‌گرايي)

برون‌‌گرايي(Extraversion) و درون‌‌گرايي(Introversion) از جمله صفت هاي شخصيتي در نظريۀ شخصيّت انسان است. اين ديدگاه توسط كارل گوسـتاو يونگ در سال 1920 ميلادي عموميت يافت. پس از يونگ، ديگـر نظريه‌‌پردازان شخصيّت با رويكرد صفات در شخصيّت از جمله هانس آيزنك به موضوع تيپ‌‌هاي شخصيّتي پرداختند. هر دو صفت برون‌‌گرايي و درون‌‌گرايي، در شخصيّت تمامي انسان‌‌ها وجود دارد و اغلب به آن به شكل يك زنجيره پيوسته واحد نگريسته شده‌‌‌است. بنابراين، همه انسان‌‌ها هر دو گرايشِ برون‌‌گرايي و درون‌‌گرايي را دارند، ولي يكي از آن دو بر ديگري غالب است و افراد با آن وجـه غالب معرفي مي‌‌شوند. سعدي يكي از بزرگ‌ترين شاعران ادب فارسي است. علاوه بر آنكه سخنش در فصاحت، بلاغت و زيبايي در اوج قرار دارد، محتواي سروده‌ها و نوشته‌هايش نيز همواره مورد توجه بوده و به شيوه‌هاي گوناگون مورد نقد و بررسي قرار گرفته‌است. بسياري از انديشه‌هاي سعدي با مفاهيم روان‌شناختي امروز قابل تطبيق‌اند. براي شناخت بهتر شخصيّت او، با بررسي و تحليل آثار و نوشته‌‌ها و اشعارش با تكيه بر بوستان و گلستان، و تطبيق مفاهيم آن‌‌ها با تعريف و ويژگي‌‌هاي افراد درون‌‌گرا و برون‌‌گرا، در پي آنيم كه شخصيّت سعدي را از اين زاويه بنگريم و خواهيم ديد سعدي برپايه آثار اصلي و ممتازش و تحليل روان‌‌شناختي آن‌‌ها، شخصيّتي برون‌‌گرا دارد. ويژگي شخصيّتي سعدي بر اساس تيپ‌‌هاي هشت‌‌گانه شخصيّتي يونگ و نظريۀ صفات آيزنك به دو تيپ شخصيّتيِ برون‌‌گراي حسي و برون‌‌گراي شهودي نزديك‌‌تر است.