ارزيابي آسيب‌پذيري كالبدي شهر جديد هشتگرد در برابر زلزله احتمالي

اهداف: رخداد بلاياي طبيعي به‌ويژه زلزله در محيط‌هاي شهري، اثرات مخربي را به همراه دارد و انسان‌ها نيز به‌طور فزاينده‌اي از آثار زيان‌بار اين بلايا رنج مي‌برند. از اين‌رو شناخت و برنامه‌ريزي مناسب پيش از رخداد سانحه، مي‌تواند از آثار مخرب اين وقايع، تلفات جاني و خسارات مالي برجاي‌مانده از آنها را بكاهد. اين پژوهش با هدف شناسايي آسيب‌پذيري بافت كالبدي شهر جديد هشتگرد در برابر زلزله احتمالي انجام شد. روش‌شناسي: پژوهش حاضر از نوع كاربردي و توصيفي تحليلي است. نخست با به ‌كارگيري نظر خبرگان از طريق طيف ليكرت، 8 شاخص دسترسي به فضاي سبز، تراكم ساختماني، تراكم جمعيتي، كاربري اراضي، فاصله از گسل، فاصله از مراكز امدادي، دسترسي به معابر و شريان‌ها و عرض معابر انتخاب ‌شدند و در پايان از طريق تحليل محتواي كمي و وزن‌دهي به هر يك از شاخص‌ها با روش AHP در نرم‌افزار Expert Choice و بررسي آسيب‌پذيري شهر جديد هشتگرد نسبت به تك‌تك شاخص‌ها با نرم‌افزار GIS، پهنه‌ بحراني شهر آشكار شد. يافته‌ها: تنها نزديك به 1۸% مساحت شهر كه فازهاي 1، 2، 3 و بخشي از فاز 4 را شامل مي شود، در وضعيت بحراني قرار داشت. 91/54% مساحت آن آسيب پذيري كم و بسيار كم و 73/26% آسيب پذيري متوسط داشتند. نتيجه‌گيري: با افزايش تراكم فضاهاي سبز شهر و توزيع مناسب آنها، مهار تراكم جمعيتي و ساختماني در راستاي محور ورودي و پخشايش ترازمند آنها در شهر، افزايش شمار مراكز امدادي، رعايت حريم گسل‌ها به ‌ويژه در فازهاي 2، 4 و 5 و واگذاركردن اين نقاط به فضاهاي سبز شهري، برنامه‌ريزي مناسب براي كاربري زمين‌هاي باير و عدم هم‌جواري كاربري‌هاي ناسازگار مي‌توان از ميزان آسيب‌پذيري شهر جديد هشتگرد كاست.