كاربرد مكان‌يابي پويا در برنامه ريزي‌هاي بلندمدت مديريت شهري؛ مطالعه موردي دفاتر پيشخوان ثبت احوال مشهد

اهداف: بهبود دسترسي فضايي در خدمات عمومي يكي از وظايف تاثيرگذار مديريت شهري براي توسعه استانداردهاي زندگي شهري است كه زمينه تسهيل و بهره‌مندي عادلانه دريافت خدمات براي شهروندان را فراهم مي‌نمايد. هدف تحقيق حاضر، كاربرد مكان‌يابي پوياي مراكز ارايه خدمات عمومي در برنامه‌ريزي‌هاي بلندمدت مديريت شهري بود.روش‌شناسي: در اين مطالعه كاربردي از نوع توصيفي، ابتدا با مرور پيشينه و نظرات خبرگان شرايط مورد مطالعه از نظر متغيرهاي تصميم، پارامترها، تابع هدف و محدوديت‌ها تعريف شد. سپس داده‌هاي مساله با استفاده از پايگاه‌هاي اطلاعاتي و نظرات كارشناسان جمع‌آوري و نهايتاً مدل‌سازي رياضي مكان‌يابي پويا به‌‌منظور حداكثرسازي مطلوبيت انتخاب دفاتر پيشخوان ثبت احوال در كلانشهر مشهد انجام شد و مدل با بهره‌گيري از حل‌كننده CPLEX با الگوريتم شاخه و برش حل شد.يافته‌ها: ضمن شناسايي شاخص‌هاي مطلوبيت نقاط كانديد، مكان استقرار دفاتر در مناطق شهري، زمان بازگشايي و بسته‌شدن و همچنين دوره زماني مربوطه مشخص شد. زمان‌بندي فعاليت و جانمايي دفاتر با پوشش 80% جمعيت و توزيع مناسب جغرافيايي با 39 دفتر انجام و مقدار بهينه تابع هدف از نظر شاخص‌هاي مدنظر ذي‌نفعان فراهم و مطلوبيت حداكثري حاصل شد.نتيجه‌گيري: با توجه به كاركرد پايين مدل‌هاي ايستا و نيز تغييرات جمعيتي و تقاضا در حوزه مديريت شهري از مدلي پويا براي رفع اين مشكل استفاده شد تا ضمن ارايه تصوير دقيق‌تري از زمان ايجاد دفاتر در هر يك از مناطق، قابليت انتخاب دفاتر با پايايي مناسب براي فعاليت فراهم شود و تخصيص مشتريان هر منطقه در هر دوره به بهترين نقطه مكاني از نظر تامين شاخص‌هاي ذي‌نفعان صورت پذيرد.