اعتبار سنجي روش و اندازه‌گيري كافئين موجود در نوشيدني‌هاي بازار ايران به وسيله كروماتوگرافي مايع با كارايي بالا

سابقه و هدف: نوشيدني هاي انرژي زا و حاوي كافئين از جمله نوشيدني هاي رايج توسط ورزشكاران و عموم مردم هستند كه فوايدي نظير فراهم كردن سريع انرژي، كاهش خسـتگي و ايجاد هوشياري دارند، اما مي توانند منجر به عوارض جدي در افراد بيمار، به ويژه مبتلايان به بيماري هاي روانـي، قلبي و عروقي، سرطان و كليوي شوند. هدف اين مطالعه معتبرسازي روش آناليز كمي و تعيين سطح كافئين نوشيدني هاي موجود در سطح شهر تهران با استفاده از دستگاه HPLC (كروماتوگرافي مايع با كارايي بالا) بود. روش بررسي: در اين مطالعه، ابتدا معتبرسازي روش HPLC با استفاده از استاندارد نمونه انجام گرفت. سپس ميزان كافئين موجود در 10 نمونه از نوشيدني ها بررسي شد. يافته ها: منحني كاليبراسيون براي استاندارد كافئين در محدوده ppm2002 خطي و ضريب همبستگي آن 0.997 بود. با بررسي انجام شده حدود تعيين مقدار ( (LOQ mg/mL44.65 و حدود شناسايي (LOD)mg/mL 13.39محاسبه شد. پس از اعتبارسنجي روش، 10 نمونه نوشيدني جمع آوري شده از سطح شهر تهران از نظر ميزان كافئين مورد آزمايش قرار گرفت كه ميزان كافئين اين نمونه ها كمتر از حد استاندارد بود. نتيجه گيري: اين روش در اندازه گيري كافئين نوشيدني ها از دقت و كارايي لازم برخوردار است و مقايسه نتايج حاصل با استانداردهاي بين المللي نشان مي دهد كه ميزان كافئين اين نوشيدني ها پايين تر از حد استاندارد است. با توجه به افزايش مصرف اين نوشيدني ها در كشور، اندازه گيري ميزان كافئين در مقاطع زماني مختلف امري ضروري محسوب مي شود.