عنوان مقاله :
برآورد مقادير ارتفاع رواناب و دبي حداكثر سيلاب با استفاده از تلفيق مدلهاي اتومات سلولي و SCS (مطالعه موردي: حوضه آبخيز لاويجرود)
پديد آورندگان :
شعباني نيا ، حسن دانشگاه آزاد اسلامي واحد نور - گروه جغرافيا طبيعي , متولي ، صدرالدين دانشگاه آزاد اسلامي واحد نور - گروه جغرافياي طبيعي , جانباز قبادي ، غلامرضا دانشگاه آزاد اسلامي واحد نور - گروه جغرافياي طبيعي , خالدي ، شهريار دانشگاه شهيد بهشتي
كليدواژه :
خطر سيلاب , اتومات سلولي , حوضه آبخيز لاويجرود , SCS , GIS
چكيده فارسي :
حوضه آبخيز لاويجرود عمدتاً به دليل وضعيت توپوگرافي و فيزيوگرافي، موقعيت اقليمي، عدم رعايت مشخصات فني در احداث راه و ابنيه فني و تجاوز به حريم رودخانه، زمينشناسي و ديگر عوامل مؤثر در ايجاد رواناب، داراي پتانسيل توليد سيل در برخي از مواقع سال ميباشد. در اين پژوهش كارايي مدلهاي اتومات سلولي و SCS به منزله روشهاي نوين و امكان تلفيق آنها با برنامههاي GIS براي شبيهسازي خطر سيلاب و هيدروگراف جريان براي لاويجرود مطالعه شد. از دادههاي كاربري اراضي، گروههاي هيدرولوژيك خاك، DEM، داده هاي بارش و ضريب زبري استفاده شد كه همه لايهها در قالب رسترهاي با اندازه سلول 30×30 تهيه شدند. بخش زيادي از حوضه داراي گروه هيدرولوژيكي C و D است كه نفوذپذيري كم و خيلي كم دارند؛ بدينمعني كه حجم زيادي از بارش در اين قسمتها ميتواند تبديل به رواناب شود. نيمه شمالي بهويژه شمال غربي حوضه، بهدليل قابليت نفوذ كم و نيز نزديكي به خروجي حوضه، داراي ارتفاع و عمق رواناب بسيار زيادي است. همچنين، خطر سيلاب در مسير رودخانه لاويج و در اراضي اطراف آن (دشت سيلابي رودخانه) بهويژه در پاييندست رودخانه بالاست. شبيهسازي سيلاب در حوضه لاويجرود نشان داد كه علاوه بر كاربري اراضي، خاك، نفوذپذيري و شيب، پراكنش مكاني مقدار بارش عامل مهمي در تجمع رواناب به يك سمت از جريان پاييندست حوضه و توليد سيلاب است. حوضه آبخيز لاويج رود عمدتاً به دليل وضعيت توپوگرافي و فيزيوگرافي، موقعيت اقليمي، عدم رعايت مشخصات فني در احداث راه و ابنيه فني و تجاوز به حريم رودخانه، زمين شناسي و ديگر عوامل مؤثر در ايجاد رواناب، داراي پتانسيل توليد سيل در برخي از مواقع سال مي باشد. در اين پژوهش كارايي مدلهاي اتومات سلولي و SCS به منزله روشهاي نوين و امكان تلفيق آنها با برنامه هاي GIS براي شبيه سازي خطر سيلاب و هيدروگراف جريان براي لاويج رود مطالعه شد. از داده هاي كاربري اراضي، گروههاي هيدرولوژيك خاك، DEM، داده هاي بارش و ضريب زبري استفاده شد كه همه لايه ها در قالب رسترهاي با اندازه سلول 30×30 تهيه شدند. بخش زيادي از حوضه داراي گروه هيدرولوژيكي C و D است كه نفوذپذيري كم و خيلي كم دارند؛ بدين معني كه حجم زيادي از بارش در اين قسمت ها مي تواند تبديل به رواناب شود. نيمه شمالي به ويژه شمال غربي حوضه، به دليل قابليت نفوذ كم و نيز نزديكي به خروجي حوضه، داراي ارتفاع و عمق رواناب بسيار زيادي است. همچنين، خطر سيلاب در مسير رودخانه لاويج و در اراضي اطراف آن (دشت سيلابي رودخانه) به ويژه در پايين دست رودخانه بالاست. شبيه سازي سيلاب در حوضه لاويج رود نشان داد كه علاوه بر كاربري اراضي، خاك، نفوذپذيري و شيب، پراكنش مكاني مقدار بارش عامل مهمي در تجمع رواناب به يك سمت از جريان پايين دست حوضه و توليد سيلاب است.
عنوان نشريه :
مخاطرات محيط طبيعي
عنوان نشريه :
مخاطرات محيط طبيعي