تنش هاي نوزمين ساختي در گستره ي رخداد زمين لرزه سنگچال (1336)- مازندران

زمين لرزه ي سنگچال در 11 تير 1336 در محدوده بخش مركزي گسل شمال البرز رخداده است. گسل شمال البرز، گسلي كماني شكل بوده كه از لاهيجان تا گنبدكاووس كشيده شده است. اين گسل به همراه گسل هاي خزر، لله بند، كندوان و مشا در كوتاه شدگي و برخاستگي رشته كوه هاي البرز اثر گذار بوده اند. اين كوتاه شدگي و بالاآمدگي با رخدادهاي زمين لرزه اي بزرگي همراه بوده كه امروزه نيز ادامه دارد. با آگاهي از هندسه گسل ها و چگونگي جابجايي گسل ها و استفاده از روش هاي محاسباتي تحليل گسل ها و هم چنين با كمك حل ساز وكار ژرفي گسلش، جهت يابي بيشينه تنش حاكم بر بخشي از گسل شمال البرز كه محدوده رخداد زمين لرزه بزرگ 1336 سنگچال بوده، تعيين شده است. اين دو روش نتايج مشابه قابل قبولي را نشان مي دهند. علاوه بر اين، مقايسه يافته ها با نتايج بررسي هاي زمين سنجي كلي گستره، صحت و دقت يافته ها، تأييد شده است. نتايج بررسي نشان مي دهد در طول گسله شمال البرز، تنش فشاري با روند شمال خاور-جنوب باختر غالب بوده كه بردار امتداد لغز چپگرد نيز در آن ديده مي شود. از بخش هاي مركزي البرز به سوي خاور، بدليل كاهش زاويه بين بردار بيشينه تنش و روند گسل، جابجايي حاصل از بردار چپگرد از مركز به سمت خاور افزايش يافته و باعث بزرگتر شدن بردار برش نسبت به فشارش در بخشهاي خاوري البرز مي گردد. اين مكانيسم، باعث رخداد زمين لرزه هاي فشاري در البرز مركزي و زمين لرزه هاي فشاري-برشي در بخشهاي خاوري گرديده كه نشان مي دهد بزرگاي زمين لرزه هاي احتمالي آتي در بخش هاي خاوري كمي كوچكتر از زمين لرزه هاي البرز مركزي باشد.