ارزيابي تغيير موقعيت رودباد جنب حاره اي مستقر بر روي ايران و آينده نگري آن براساس دو مدل اقليمي CanESM2 و GFDL-CM3

قرارگيري ايران در عرضهاي جغرافيايي بين 25 تا 40 درجه نيمكره شمالي سبب شده است كه در طي سال رودباد جنب حاره‌اي، عاملي براي كنترل سامانه‌هاي رطوبتي در گستره ايران شود، به عبارتي زماني كه اين رودباد در موقعيت جنوبي ايران قرار مي‌گيرد بدليل قدرت زياد آن بادهاي غربي به راحتي سيستم‌هاي رطوبتي را وارد كشور مي كنند، اما زماني كه به عرض‌هاي شمالي در طي فصول گرم جابجا مي شود از قدرت آن كاسته مي شود. در سال‌هاي گذشته گزارش شده است كه موقعيت رودباد در نيمكره شمالي در حال جابجايي است. بنابراين هدف از اين تحقيق بررسي جابجايي موقعيت رودباد جنب حاره‌اي و تغييرپذيري آن بر روي ايران مي‌باشد. در اين تحقيق به منظور دستيابي به هدف پژوهش، در محدوده بين 30 تا 80 درجه طول شرقي در نيمكره شمالي داده سرعت باد مداري در سطوح بين 1000 تا 10 هكتوپاسكال از مركز ملي مطالعات جوي و اقيانوسي ايالات متحده (NOAA) و همچنين خروجي مدل هاي گردشي شامل CanESM2 و GFDLCM3 براي دوره تاريخي 1948 تا 2005 و دوره هاي آتي 2006 تا 2100 در دو سناريوي RCP4.5 و RCP8.5 از مركز هيئت بين دولتي تغيير اقليم (IPCC) دريافت شدند. در اين مطالعه مولفه‌هاي اصلي رودباد شامل؛ سرعت هسته مركزي رودباد و موقعيت عرض جغرافيايي مي‌باشد. بررسي موقعيت و سرعت رودباد نشان مي‌دهد كه تغييرات موقعيت رودباد جنب‌حاره بر روي ايران و نواحي شرقي آن از روند تغييرات افزايشي معني‌دار پيروي مي‌كند. در‌حاليكه كه در غرب ايران تغييرات سرعت رودباد از روند معني داري كاهشي برخوردار است. آينده موقعيت رودباد مستقر بر روي ايران نيز بر اساس مدل اقليمي CanESM2 و GFDLCM3 در دو سناريوي rcp4.5 و rcp8.5 مشخص مي‌كند كه نسبت به دوره پايه در هر دو سناريو و همچنين آينده نزديك و دور موقعيت آن به شمال جابجا خواهند شد.