اثربخشي گروه درماني مبتني بر پذيرش و تعهد بر توانايي‌هاي شناختي دانشجويان داراي تيپ شخصيتي D

Effectiveness of Group Therapy based on Acceptance and Commitment on Cognitive Abilities of Students with Type D Personality

هدف: مطالعه حاضر باهدف تعيين اثربخشي گروه‌درماني مبتني بر پذيرش و تعهد بر توانايي‌هاي شناختي دانشجويان داراي تيپ شخصيتي D انجام شد. روش: اين مطالعه نيمه آزمايشي با طرح پيش‌آزمون، پس‌آزمون و پيگيري با گروه كنترل بود. جامعه پژوهش دانشجويان داراي تيپ شخصيتي D موسسه آموزش عالي علمي كاربردي جهاد دانشگاهي سمنان در سال تحصيلي 97-1396 بودند. پس از بررسي تيپ شخصيتي D در بين دانشجويان تعداد 70 نفر انتخاب و از ميان آن‌ها تعداد 30 نفر با روش نمونه‌گيري تصادفي ساده انتخاب و به روش تصادفي در دو گروه مساوي جايگزين شدند. گروه آزمايش 12 جلسه 90 دقيقه‌اي تحت گروه‌درماني مبتني بر پذيرش و تعهد قرار گرفت و گروه كنترل آموزشي نديد. داده‌ها با مقياس تيپ شخصيتي D (دنولت، 2005) و پرسشنامه توانايي‌هاي شناختي (نجاتي، 1392) جمع‌آوري و با روش‌هاي خي‌دو، اندازه‌گيري مكرر و آزمون تعقيبي بونفروني در نرم‌افزار SPSS-19 تحليل شدند. يافته‌ها: يافته‌ها نشان داد كه گروه‌هاي آزمايش و كنترل ازنظر تأهل و مقطع تحصيلي تفاوت معناداري نداشتند (0/05P). نتيجه‌گيري: با توجه به نتايج، برنامه‌ريزي براي استفاده از گروه‌درماني مبتني بر پذيرش و تعهد جهت بهبود ويژگي‌هاي دانشجويان داراي تيپ شخصيتي D ضروري است. درنتيجه، درمانگران و روانشناسان باليني مي‌توانند از روش گروه‌درماني مبتني بر پذيرش و تعهد در كنار ساير روش‌هاي درماني براي بهبود ويژگي‌هاي شناختي استفاده كنند.

Purpose: Present study aimed to determine the effectiveness of group therapy based on acceptance and commitment on cognitive abilities of students with type D personality. Methodology: This study was semi-experimental with a pretest, posttest and follow-up design with control group. The research population was students with type D personality of institute applied science higher education of Semnan Jahad University in 2017-18 academic years. After examining type D personality among students number of 70 people were selected and from them 30 people were selected by simple random sampling method and randomly replaced into two equal groups. The experimental group 12 sessions of 90 minute underwent group therapy based on acceptance and commitment and the control group did not see any training. Data were collected by type D personality scale (Denollet, 2005) and cognitive abilities (Nejati, 2013) and analyzed with chi-square, repeated measures and post hoc Bonferroni test in SPSS-19 software. Findings: The findings showed that the experimental and control groups did not significant difference in terms of marriage and education level (P>0.05). Also, the group therapy based on acceptance and commitment improved cognitive abilities and all its dimensions including memory, inhibitory control and selective attention, decision making, planning, sustain attention, social cognition and cognitive flexibility and the treatment results were maintained in the follow-up stage (p < 0.05). Conclusion: According to the results, planning is necessary for the use of group therapy based on acceptance and commitment to improve the characteristics of students with type D personality. As a result, therapists and clinical psychologists can use group therapy based on acceptance and commitment along with other treatment methods to improve cognitive characteristics