عوامل تأثير گذار بر روابط ج.ا.ايران و ج.آذربايجان از سال 1992 تا 2016

Factors affecting the relations between the Islamic Republic of Iran and the Republic of Azerbaijan from 1992 to 2016

يكي از كشورهاي منطقه قفقاز جنوبي كه توانست استقلال خود را از پس ازفروپاشي شوروي در دهه 1990 به دست آورد، آذربايجان است كه به دليل داشتن منابع انرژي فراوان به خصوص نفت و گاز داراي اهميت به سزايي در بين كشورهاي اين حوزه است. از همين رو ج.ا. ايران نيز با توجه به پيوندهاي تاريخي، قومي، فرهنگي، مذهبي و همسايگي كه با آذربايجان دارد، همواره تلاش كرده روابط خود را با اين كشور افزايش دهد. با اين حال تهران براي به دست آوردن اهداف و منافع اش در آذربايجان و ايجاد روابط سياسي، اقتصادي، فرهنگي و انرژي با مسائل و مشكلاتي روبه رو بوده و ما در اين مقاله در پي بررسي اين مشكلات و موانع پيش پاي ج.ا.ايران هستيم. در واقع پس از فروپاشي شوروي، عوامل استراتژيكي، ژئوكالچر، ئواكونوميك و ژئوپليتيك در شكل دادن سياست مبتني بر رقابت ايران با آذربايجان موثر بوده كه موضوع مورد بررسي ما است. به علاوه، ما در اين مقاله از چارچوب نظري واقع گرايي نوكلاسيك (واقع گرايي تدافعي) و روشتوصيفي-تحليلي به بررسي سياست خارجي ايران و عوامل موثر بر آن استفاده مي كنيم.

One of the countries of the South Caucasus region that won its independence from the Soviet unio‎n in the 1990s is Azerbaijan, which has significant importance among the countries of the Caucasus region due to its high energy resources, especially oil and gas. Due to the historical, ethnic, cultural, religious and neighboring ties with Azerbaijan, the Islamic Republic of Iran has always tried to increase its relations with the country, however, it has been seeking to achieve its goals and interests in the country. Azerbaijan and the establishment of political, economic, cultural and energy relations with problems and problems have faced Inthis article, we are looking at these problems and barriers to the Islamic Republic of Iran. In fact, after the collapse of the Soviet unio‎n, strategic factors, geochemistry, geo-nuclear and geopolitics have been effective in shaping the policy of competition between Iran and Azerbaijan, which has been the subject of our review. In addition, in this article we discuss theoretical framework of neoclassical realism (defensive realism) and descriptive-analytic method to study Iran’s foreign policy and its effective factors.