تحليل تحول تاريخي گفتمان هاي زيبايي و تاثير آن بر حيات زن ايراني

Analyzing Historical Evolution of Beauty Discourses and Its Effects on Iranian Women´s Lives

"گفتمان زيبايي" را مي توان شيوه اي تلقي نمود كه افراد و گروه ها براي سخن گفتن درباره زيبايي به عنوان نظامي از رمزگان و نشانگان مرتبط با بدن به كار مي گيرند. اين نظام طي فرايند تاريخي، درون بافت اجتماعي- فرهنگي خاصي از طريق اعمال قدرت هاي موجود اجتماعي شكل مي گيرد. در پژوهش حاضر سعي شده است با برگزيدن نظريه و روش تحليل گفتمان براساس خوانش لاكلا و موفه سير تحول تاريخي پديده ي زيبايي و تاثيرات آن بر حيات فردي و اجتماعي زنان ايراني مورد كنكاش قرار گيرد. بر اين اساس اسناد و داده هاي تاريخي دوره مشروطه به عنوان مقطع تاريخي عطف، و مقاطع تاريخي پيش از اين دوره براي نشان دادن گذر جامعه ايران و مقاطع پس از آن جهت نشان دادن تعميق و تشديد پديده زنانگي زيبايي مورد تحليل قرار گرفته است. نتايج تحليل نشان مي دهد تحت تاثير مدرنيسم بر ارزش هاي زيبايي و ايجاد بي قراري هاي گفتماني و نهادي در دوره قاجار و به ويژه مشروطه و به دنبال تعامل با اروپا چرخش گفتمان زيبايي شروع شد. عميق تر شدن اثرات مدرنيسم در دوره پهلوي به استيلاي نسبي گفتمان جديد زيبايي منتهي گرديد كه آثار آنرا در حيات فردي و اجتماعي زنان مي توان در محدوده رويت پذيري اجتماعي زنان مصرف و سبك زندگي زنانه ساختار تشكيل خانواده نقد يا پذيرش حاكميت مردم سالاري مديريت بدن و روابط و تعاملات بين دو جنس جستجو نمود.

Beauty discourse could be considered as way for individuals and groups to speak on beauty as a system of codes and symbols used in referring to body. This system is formed through a historical process in a social-cultural texture using existent social powers. In this research, we tried to explore the process of historical evolution of beauty phenomenon and its effects on Iranian women´s lives based on Lacla and Mouffe's reading using theory and method of discourse analysis. On this basis, historical documents and data from Iranian constitutional period as the historical turning point, and the periods before and after were analyzed to show Iranian society´s transition and deepening and intensification of the beauty phenomenon of women. The results show that following modernist effects on beauty values, appearance of discoursal and institutional restlessness in Qajar period, constitutional period in particular, and interaction with Europe, turning of beauty discourse started. Deepening of modernist effects in Pahlavi period resulted in relative domination of new beauty discourse whose effects could be traced in individual and social lives of women - in the limits of social visibility of women, consumption and life style of women, family structure, criticizing or accepting patriarchal dominance, body