راهبردهاي استقرار نظام جانشين پروري مديريت در نظام آموزش عالي ايران

Strategies for Implementing Managerial Succession Planning in Higher Education System of Islamic Republic of Iran

در جهان متلاطم امروز آنچه كه مي تواند حيات بالنده و رو به رشد سازمان ها را تضمين نمايد وجود نظام مديريتي اثربخش كارآمد است. براي داشتن نظام مديريتي اثربخش و كارآمد نيز مي بايستي مديراني ذي صلاح و شايسته تربيت نمود. دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش‌عالي نيز از اين تحولات در امان نبوده اند و اخيراً با گستره‌اي از چالش‌هاي توسعه مديريت روبرو هستند. از مهم ترين الزامات توسعه مديريت، پرورش جانشيناني براي به عهده گرفتن سمت هاي مهم مديريتي مي باشد كه تحت عنوان جانشين‌پروري از آن نام برده مي شود. اما براي اجراي اين مهم در هر سازماني بايد متناسب با آن سازمان سياستها، راهبردها و سازوكارهاي اجراي اتخاذ و دنبال شود. اين پژوهش با هدف شناسايي سياست‌ها، راهبردها و سازوكارهاي اجراي نظام جانشين‌پروري در آموزش عالي با استفاده از طرح تحقيق كيفي انجام شده است. در اين پژوهش با بهره گيري از تكنيك مصاحبه هاي عميق، با 17 نفر از سياستگذران در عرصه آموزش عالي، مديران فعلي و سابق دانشگاه ها در سطوح مختلف، سياست ها، راهبردها و سازوكارهاي استقرار جانشين پروري بر اساس بافت و زمينه دانشگاه ها و موسسات آموزش عالي ايران اكتشاف شد. در نهايت سياستها، راهبردها و ساز و كارهاي تحقق جانشين پروري در آموزش عالي ايران كه شامل سياستها، راهبردها و سازكارهاي فرهنگي، قانوني، مديريتي، ساختاري و دانش افزايي و توسعه اي بود، ارائه گرديد.

Recently, universities, colleges, and other higher education institutes are facing a wide range of management development challenges. One of the most important requirements of managerial development is the development of successors capable of taking on important managerial positions in future. However, each organization is expected to adopt its own strategies and mechanisms. Using the qualitative research method of the content analysis approach, this research has been conducted the aiming at identifying the appropriate strategies and mechanisms to implement the succession planning system in Iran's higher education. Our data have been collected through some semi-structured interviews with 17 scholars including the policymakers, and current and former university administrators at different levels using strategies and mechanisms for establishing a succession planning system. Then the collected data were analyzed through qualitative content analysis method using Graneheim & Lundman technique. Finally, the strategies and mechanisms of realizing the succession planning system in higher education of Iran were suggested. It is worth noting that in this regard the cultural, legal, managerial, structural, and developmental strategies and mechanisms have been considered.