كليدواژه :
كوچك‌سازي دانشگاه , تجربه‌هاي جهاني , آموزش عالي ايران , چابك‌سازي
چكيده فارسي :
هدف پژوهش حاضر، تاملي بر سياست كوچك‌سازي دانشگاه‌ها؛ راهبردي پيش‌برنده يا بازدارنده است. نوع پژوهش كاربردي است و از روش تحليل محتواي كيفي از نوع تحليل تماتيك(موضوعي) در دو سطح رسالت‌هاي مهم آموزش عالي و كشورهاي منتخب كه تجربه اجراي اين سياست را داشته‌اند، بهره برده است. ابزار جمع‌آوري اطلاعات، تحليل محتوا، فيش‌برداري و چك‌ليست بوده است. تجزيه و تحليل داده‌ها از روش توصيفي - تحليلي به شيوه كدگذاري انجام شده است. بر اساس يافته‌هاي پژوهش، استراتژي كوچك‌سازي در دانشگاه‌ها بيش از آن‌كه برآمده از نگاه درون دانشگاه باشد، بيشتر مبتني بر فشارهاي بيروني دانشگاه است كه اهداف اقتصادي، كاهش هزينه و توليد انبوه را به‌همراه دارد. درواقع اين فشارهاي بيروني ناشي از آن است كه تقاضا براي ورود به آموزش عالي همچنان رو به افزايش بوده و همچنين با مشكلات جدي ازيك‌سو در تامين بودجه جاري خود و ازسوي‌ديگر با نبود صلاحيت‌هاي لازم در دانش‌آموختگان خود مواجه است. كشورهاي منتخب به لحاظ اجراي سياست كوچك‌سازي در آموزش عالي موفق نبوده و در اجراي اين سياست ناكام بودند و سياست برآمده از نگاه كوچك‌سازي اين كشورها براي آموزش عالي همانا چابك‌سازي دانشگاه است. از جمله راهبردهاي سياستي براي چابك‌سازي آموزش عالي ايران مي‌توان اشاره به نگاه به دانشگاه به‌مثابه نهادي خودتنظيم، لحاظ كردن سيستم ارزشيابي و اعتباربخشي قوي، بازنگري در اولويت‌ها و حذف انتخابي، صرف‌نظر از نگاه بنگاه اقتصادي زودبازده به آموزش عالي كرد. اين همه رخ نمي‌دهد مگر، درازاي پاسداشت استقلال دانشگاهي، كاهش تمركز و مديريت علمي منابع انساني با تكيه بر رويكرد چابك‌سازي كه بيش از همه‌چيز نياز امروز نهادهاي آموزش عالي است.
چكيده لاتين :
This study aims at examining the university downsizing policy and whether it is a leading or deterring strategy. It is an applied research using qualitative content analysis and thematic analysis methods to study two levels of important higher education missions and the selected countries that have experienced implementing this policy. Data collecting tools were content analysis, taking note, and checklist. The data were analyzed through descriptive-analytical method using an encoding system. According to the findings, the strategy of downsizing universities is mostly based on the external pressures focusing on economic goals, lower costs, and mass production, rather than coming from within the universities. In fact, these pressures are due to the increasing demand for entry into higher education institutes as well as the serious problems with their current funding in one hand and insufficient qualifications of those graduated from these institutes on the other hand. Furthermore, the selected countries have barely achieved considerable success in downsizing the higher education and most of their efforts were doomed to failure. Thus, considering the policy of downsizing the higher education, the appropriate strategy stemming from this policy in these countries is promoting the agility of the universities. Regarding the agility of the higher education in Iran, this study offers 4 strategies: (1) looking at universities as some self-regulating institutions, (2) implementing an effective comprehensive evaluation and accreditation system to carefully monitor the activities, (3) reviewing and modifying the priorities and selective omissions, and (4) expecting long term returns in higher education instead of looking at universities as some economic corporations with short term returns. Obviously, the success of these strategies calls for the academic autonomy of universities, decentralization, and scientific management of human resources on the basis of agility in university which is essential for today`s higher education institutions.
