عنوان مقاله :
بازپيكربندي مسئلۀ قبيله‌گرايي در ايران امروز
پديد آورندگان :
آزاد ارمكي، تقي دانشگاه تهران - دانشكدۀ علوم‌اجتماعي، تهران، ايران , ايار، علي دانشگاه تهران - دانشكدۀ علوم‌اجتماعي، تهران، ايران
كليدواژه :
قبيله‌گرايي , سرمايۀ فرهنگي و اجتماعي , عادت‌واره , پايگاه اقتصادي- اجتماعي , شكست سازماني , ايلام
چكيده فارسي :
جامعۀ ايراني تغييرات متنوعي در حوزه‌هاي مختلف تجربه نموده است، با وجود شدت و سرعت اين تغييرات در مناطق ايلي و محروم كشور ازجمله استان ايلام، قبيله و ايل به‌مثابه يك نهاد اجتماعي، همچنان در مناسبات اجتماعي، سياسي و اقتصادي، عاملي مسلط است. هدف اصلي اين مقاله، طبق نظريۀ بورديو تحليل و فهم بازپيكربندي قبيله‌گرايي به‌مثابه يك عادت‌واره است كه دارندگان جايگاه‌هاي متفاوت در ميدان، با بهره‌مندي از حجم و تركيب‌هاي خاص سرمايه و بنابر نظريه‌هاي رز و روثستاين در ارتباط با وضعيت نهادي جامعه، واجد عادت‌‌واره‌‌هاي خاص قبيله‌گرايي‌اند و قبيله‌گرايي پديدهاي چند بعدي با صورتهاي مشابه است كه تحت‌تأثير شكست سازماني در ايران امروز، بازپيكربندي شده است. به‌اين‌منظور، با روش تركيبي پيمايش و مردم‌نگاري و استفاده از نمونه‌گيري خوشه‌اي، به مطالعۀ نمونه‌اي به حجم 524 نفر از جامعۀ آماري شهروندان 18 سال به بالاي استان ايلام پرداخته شده است. يافته‌هاي تحقيق نشان مي‌دهند كه بين متغير قبيله‌گرايي با متغيرهاي شكست سازماني، آنومي اجتماعي، چرخۀ شوم نهادي، منطق زيادگي و سرمايۀ فرهنگي رابطۀ مستقيم و معنا‌دار و با سرمايۀ اجتماعي و اعتماد نهادي رابطۀ معكوس و معنا‌دار وجود دارد. آزمون مقايسۀ ميانگين‌ها نشان مي‌دهد كه ميانگين قبيله‌گرايي و ابعاد آن در بين اقشار مختلف داراي تفاوت معنا‌دار است، به‌نحوي‌كه قبيله‌گرايي اجتماعي در بين طبقۀ كارگر و لايه‌هاي پايين طوايف در قالب نزاع‌‌هاي دسته‌جمعي، وصلت‌هاي خويشاوندي و قبيله‌گرايي سياسي، صورت مشروع قبيله‌گرايي است كه در بين خرده‌بورژوازي و بورژوازي جديد به‌منظور ارتقا در سلسله‌مراتب اداري و كسب منافع، از طريق قبيله‌اي‌كردن سياست و انتخابات صورت مي‌‌گيرد.
چكيده لاتين :
no abstract
عنوان نشريه :
بررسي مسائل اجتماعي ايران
