بررسي تأثير سرمايه‌هاي اجتماعي و اقتصادي بر انتخاب الگوهاي غذايي شهروندان تهراني

Investigating the effect of social and economic capitals on the choice of food patterns of Tehran citizens

تغييرات اجتماعي و اقتصادي در سطوح و ابعاد مختلف، تغييرات عمده‌اي را در سبك زندگي افراد جامعه ايجاد كرده است. انتخاب غذا مسئله‌اي چندوجهي، پويا، زمينه مند، چند سطحي، هماهنگ و يكپارچه و درعين‌حال متنوع است. پايگاه اجتماعي، سرمايه اقتصادي و مؤلفه‌هاي تشكيل‌دهنده آن‌ها، ازجمله متغيرهاي مربوط به مصرف غذا هستند. در اين مقاله به بررسي تأثير سرمايه‌هاي اجتماعي و اقتصادي بر انتخاب غذاي شهروندان تهراني با روش پيمايش و با استفاده از ابزار پرسشنامه پرداختيم. به اين منظور با استفاده از روش نمونه‌گيري خوشه‌اي چندمرحله‌اي پرسشنامه‌اي ميان 384 نفر از شهروندان تهراني بالاي 15 سال توزيع شد و براساس نتايج به‌دست‌آمده، 55/7 درصد شهروندان تهراني داراي سرمايه اجتماعي متوسط، 28/9 درصد داراي سرمايه اجتماعي زياد و همچنين 15/4 درصد آنان نيز داراي سرمايه اجتماعي كم هستند. همچنين 60/2 درصد پاسخگويان داراي سرمايه اقتصادي كم، 30/7 درصد داراي سرمايه اقتصادي متوسط و 9/1 درصد شهروندان تهراني نيز داراي سرمايه اقتصادي زياد هستند. همچنين از نظر طبقه اجتماعي نتايج نشان داد، 54/4 درصد شهروندان داراي طبقه اجتماعي متوسط، 32/3 درصد داراي طبقه اجتماعي پايين و 13/3 درصد هم داراي طبقه اجتماعي بالا هستند. نتايج مدل­ معادلات ساختاري همچنين نشان داد؛ ميزان سرمايه اجتماعي، سرمايه اقتصادي و طبقه اجتماعي افراد در انتخاب الگوي غذايي آنان مؤثر است، به‌گونه‌اي كه افراد با سرمايه اجتماعي و سرمايه اقتصادي بيشتر و طبقه اجتماعي بالاتر، الگوي غذايي سالم‌تري را انتخاب كرده‌اند.

Social and economic changes at different levels and dimensions have made major changes in the lifestyle of individuals in society. Food selection is a multifaceted, dynamic, contextual, multilevel, coordinated and integrated and at the same time diverse issue. Social status, economic capital, and their constituent components are among the variables associated with food consumption. In this article, we examined the effect of social and economic capital on food selection of Tehran citizens by survey method and using questionnaire tools. For this purpose, a questionnaire was distributed among 384 citizens of Tehran over 15 years of age using multi-stage cluster sampling method and based on the resulting results, 55.7% of Tehran citizens with average social capital and 28.9% had High social capital and 15.4 % of them have low social capital. Also, 60.2% of respondents have low economic capital, 30.7% have average economic capital and 9.9% of Tehran citizens have high economic capital. Also, in terms of social class, the results showed that 54.4% of citizens have a middle social class, 32.3% have a low social class and 13.3% have a high social class. The results of the structural equation model also showed; The level of social capital, economic capital and social class of individuals is effective in choosing their food pattern, so that people with higher social capital and economic capital and higher social class have chosen a healthier food pattern.