بررسي مكانيسم سميت سلولي و آپوپتوزي عصاره‌ي هيدروالكلي كورم زعفران Crocus sativus بر رده سلولي گلايوبلاستوم مولتي فرم (U87)

هدف: امروزه، تركيبات گياهي با خواص ضد سرطاني و مكانيسم‌هاي چند‌تايي مورد علاقه دانشمندان قرار گرفته‌اند. مطالعات نشان داده است كه براي درمان بيماري‌هاي چند عاملي مانند سرطان بايد روي تركيباتي با چند مكانيسم تاكيد داشت كه يكي از اين تركيبات جالب توجه، عصاره زعفران مي‌باشد. از همين رو در اين تحقيق، ارزيابي اثرات عصاره هيدروالكلي كورم زعفران به‌عنوان داروي ضد‌تومور بر قابليت حيات سلول‌هاي سرطان گلايوبلاستوم بررسي شد.مواد و روش‌ها: در اين مطالعه عصاره كورم زعفران (Crocus sativus. L) به روش خيسانده تهيه شد. سلول‌هاي سرطان گلايوبلاستوما رده سلولي U87 از بانك سلولي پاستور تهيه گرديد و چندين بار مورد پاساژ قرار داده تا سلول‌ها به تعداد لازم رسيدند. سايتوتوكسي دارو و عصاره كورم زعفران هر يك به‌طور جداگانه و همزمان براساس تست رنگ سنجي MTT با غلظت‌هاي معين از دارو و عصاره در تيمارهاي 24،48،72 ساعت انجام شد و ميزان تغييرات آپوپتوژنيك غلظت‌هاي 120 و 240 ميكرو‌گرم بر ميلي‌ليتر عصاره و شاهد به‌‌روش فلوسايتومتري و پروپيديوم‌يدايد بررسي شد. همچنين سنجش ROS هر يك از غلظت‌هاي عصاره و شاهد به‌روش فلوريمتري و رنگ‌آميزي DCF DA انجام شد.نتايج: نتايج آزمونMTT نشان داد كه بيشترين مقدار سميت مربوط به تيمار 400 ميكرو‌گرم بر ميلي‌ليتر عصاره با سميت حدودا 90 درصد و سپس تيمار 200 ميكروگرم بر ميلي‌ليتر با سميت 60 درصد بود. بيشترين مقدار سميت داروي تموزولاميد مربوط به تيمار 125 ميكرو‌مولار با سميت 55 درصد سلول‌ها بود. بيشترين مقدار آپوپتوز تيمارهاي استفاده شده در 24 و 48 ساعت مربوط به تيمار 240 ميكرو‌گرم بر ميلي‌ليتر عصاره بود كه براساس داده‌هاي فلوسايتومتري به‌ترتيب 87 و 95 درصد سلول‌ها در اين تيمار كشته شدند. آزمون ROS در ساعت 6 نشان داد بيشترين مقدار جذب در غلظت 240 به‌دست آمد و تيمار 120 ميكرو‌گرم بر ميلي ليتر عصاره هيدروالكلي كورم زعفران از لحاظ عدد جذب در كلاس b قرار گرفت.نتيجه‌گيري: نتايج حاصل از تيمار 24،48،72 ساعت عصاره كورم زعفران و تموزولاميد نشان از وجود اثرات ضد توموري آنها بر روي سلول سرطاني گلايوبلاستوما داشت و نتايج وابسته به دوز و زمان بودند و در بررسي نتايج ميزان اثرات سايتوتوكسيك و آپوپتوژنيك و اكسيداتيو سلولي نشان از معناداري در سطح (P 0.0001) داشت و مشخص شد كه عصاره كورم زعفران مي‌تواند استرس اكسيداتيو در رده سلول سرطاني U87 را تا حد قابل ملاحظه‌اي افزايش دهد.