نگاهي به كاربرد رويا در چند داستان اسماعيل فصيح از منظر روان تحليل گري يونگ و فرويد

اشتراكات بسيار خواب ديده يا رويا و متن ادبي از جمله پرهيز از مستقيم‎گويي، استفاده از تصوير‎، استعاره و نماد سبب مي شود كه روان شناسان و منتقدان ادبي راههاي مشابهي براي كشف يك موضوع پيدا كنند. از طرفي مشهور است كه رويا به داستان كوتاه شباهت دارد. اسماعيل فصيح در داستان‎هايش از ذكر رويا به شكل رويكرد اصلي استفاده نكرده، اما كاربرد پر تكرار و گاه استفاده از آن براي پيشبرد داستان در تاثير گذاري آنها بي سبب نبوده است. هدف اين پژوهش، تحليل رويا در پنج داستان از داستانهاي فصيح است كه رويا بيني در آنها پر كاربرد است و پاسخ به سوالهاي ۱ روياها چه تاثيري در پيشبرد روند داستان وي دارند؟ ۲روياها در داستانهاي فصيح از منظر كدام يك از دو نظريه پرداز قابل تفسير هستند؟ ۳ خوابها در اين داستانها پيشگو و بشارت دهنده اند و يا تحت تاثير وقايع گذشته؟ در اين پژوهش از شيوه توصيفي تحليلي استفاده شد و نتايج نشان داد بيشتر روياها بر‎اساس موارد استرس‎زا و اضطرابي گذشته فرد شكل مي‎گيرد و موجب تنش‎هاي روحي براي ‎خواب‎بيننده در لحظات بيداري مي‎گردد و گاهي براي التيام و درمان دردهاي روزمره، قسمت ناخودآگاهِ ذهن، به كمك خواب‎بيننده آمده و خاطراتي شيرين را تداعي مي‎كند تا آرامش مورد نياز حاصل گردد. از سوي ديگر، فصيح براي معرفي شخصيت‎هاي داستاني، هم از حيث دليل حضور آنها در زندگيِ شخصيت اصلي و هم از لحاظ گذشته زندگي وي و نيز روابطي كه در حالات بيداري براي خواننده پنهان است، از خوابها به خوبي استفاده كرده است.