تحليل روش‌شناختي نقدهاي علامه جوادي آملي در خصوص آيۀ مباهله بر تفسير المنار

از برجسته‌ترين تفاسير شيعه، تفسير «تسنيم» نوشتۀ علامه جوادي ‌آملي و از تفاسير طراز اوّل قرآن در بين اهل‌سنت، تفسير «المنار» تأليف رشيدرضا مي‌باشند. اين دو تفسير از دو خاستگاه فكري و اعتقادي متفاوت برآمده‌اند اما نسبتاً از شيوه‌ها و اسلوب‌هاي مشتركي برخوردارند، به همين دليل المنار حضور قابل توجهي در تسنيم دارد و در جاي‌جاي تسنيم شاهد مواجهه‌هاي مختلف علامه جوادي با آراء رشيدرضا هستيم. نظر خاصّ المنار در خصوص شأن نزول و بيان مصاديق در خصوص جريان مباهله‌ از مطالبي است كه به‌طور مبسوط در تفسير تسنيم به نقد كشيده شده است. نگارندگان اين پژوهش برآنند كه با روش تحليلي، مواجهۀ دو مفسّر در مورد اين آيه را مورد مداقۀ روش‌شناختي قرار دهند تا ميزان سقيم يا غيرسقيم بودن آراء اين دو مفسر مورد بررسي و تحليل قرار گيرد. يافته‌هاي اين پژوهش حكايت از آن دارد كه المنار در موضوع مباهله جانب‌دارانه و با پيش‌فرض عمل كرده و از مفسران، محدثان و مورخان اهل‌سنت بلكه از صاحبان صحاح نيز به نحو مشهود فاصله گرفته و آراء ابن‌تيميه را بر ديگر شخصيت‌هاي علمي اهل‌سنت ترجيح داده است؛ بر همين اساس است كه مي‌بينيم آيت‌الله جوادي از اساس كلام رشيدرضا را مردود دانسته و علاوه بر ابطال انديشه و روش وي، گرايش‌ها و تعصّبات ناصوابش را نيز يادآور شده است.