سنك آفتابگردان، Galeatus scrophicus: ريخت شناسي، الگوي پراكنش فضايي پوره ها و علايم خسارت آن روي آفتابگردان و داوودي

سنك آفتابگردان Galeatus scrophicus در ايران تاكنون از روي گز، آفتابگردان و داوودي گزارش شده است. در پژوهش حاضر، ريخت شناسي، الگوي پراكنش فضايي پوره ها و علايم خسارت اين حشره مورد بررسي قرار گرفت. اين حشره پنج سن پورگي دارد كه ميانگين طول بدن پوره هاي سنين اول تا پنجم و حشرات كامل نر و ماده به ترتيب 0.03 ±  0.54، 0.06 ±  0.76، 0.06 ± 1.01، 0.07 ± 1.23، 0.05 ± 1.76، 0.11 ± 2.72 و 0.1 ±  2.98 ميلي متر به دست آمد. پوره ها روي بدن خود داراي ساختارهاي خارمانندي هستند كه با افزايش سن به طول آن ها افزوده مي شود. در پوره هاي سن پنجم، ساختارهاي حباب مانندي همانند حشرات كامل به وجود مي آيند. بزرگ تر بودن هود از حباب پيش گرده اي عقبي و وجود پنج سلول در زايده كنارگرده اي از مشخصات مهم حشرات كامل اين گونه است. ميانگين طول بدن حشرات كامل نر و ماده به ترتيب 0.11 ± 2.72 و 0.1 ± 2.98 ميلي متر بود. خسارت اين حشره روي آفتابگردان و داوودي توسط پوره ها و حشرات كامل با تغذيه از سطوح رويي و زيرين برگ ها (در آفتابگردان هم چنين از سطوح رويي و زيرين براكته نهنج) صورت مي گيرد به طوري كه خسارت در هر سطوح رويي و زيرين برگ ها عمدتا از حاشيه برگ ها (گاه از مجاورت رگبرگ مياني) شروع مي شد و سپس به داخل پهنك امتداد مي يافت. فضولات پوره ها و حشرات كامل به صورت نقاط سياه رنگ كوچك و براق بيشتر به صورت مجزا و به فراواني در محل هاي تغذيه قابل مشاهده بودند. طبق نتايج، پراكنش فضايي پوره ها بر روي آفتابگردان با استفاده از پنج شاخص پراكنش، از نوع تصادفي بود. در تعيين پارامترهاي پراكنش فضايي، روش تايلور از روش ايوائو بهتر بود.