پناهندگي در حقوق بين الملل و اسلام با تاكيد بر پناهندگي در حرم مكي

سابقه طولاني پناهندگي در تاريخ روابط ملت‌ها حاكي از نظام عرفي مقبول جوامع بشري در اين خصوص است؛ موضوعي كه در حقوق بين‌الملل معاصر با تصويب كنوانسيون مربوط به وضع پناهندگان در سال ۱۹۵۱ مورد اهتمام واقع شده است. پيش از اسناد حقوق بين‌الملل، پناهندگي در اديان الهي به خصوص در دين اسلام مورد توجه بوده و داراي احكام ويژه‌اي است. از جمله اين احكام، تشريع قرارداد امان است كه نوعي تعهد به حمايت از بيگانگان در روابط بين‌المللي اسلام است. نوع ديگر پناهندگي در اسلام، پناهنده شدن به مكان‌هاي مقدس است و در اين خصوص پناهندگي به حرم مكي داراي قواعد خاص است. بررسي ابعاد مختلف پناهندگي در حرم مكي به روش تحليلي توصيفي به منظور ايجاد زمينه تدوين قواعد مشترك پناهندگي در حرم مكي از منظر فقه مذاهب اسلامي هدف اصلي اين پژوهش است. بر اساس تصريح منابع حقوق اسلام كسي كه وارد اين حريم مقدس شود، از تعرض مصون بوده و از امنيت برخوردار است؛ امنيتي كه علاوه بر تشريع، در مقام تكوين نيز قرائني بر آن دلالت دارد و عليرغم وجود برخي اختلاف نظرها، شامل غير مسلمانان به ويژه اهل كتاب نيز مي‌شود. البته امنيت پناهنده به حرم مكي تا زماني باقي است كه پناهنده، حرمت حرم را نگهدارد. بر اين اساس اگر كسي در داخل منطقه حرم مرتكب جرم و جنايت گردد و حرمت حرم را هتك كند، مصونيت وي نيز سلب مي‌گردد.