برآورد رسوب سالانه و فرسايش خاك زير حوزه آبخيز رود ارس با مدل تجربي RUSLE و داده‌هاي لندست 8

فرسايش خاك مشكلي بسيار جدي و ارزيابي آن در برنامه‌ريزي‌ها و عمليات حفاظتي در حوزه آبخيز بسيار مفيد مي‌باشد. جهت تخمين مقدار فرسايش خاك و ايجاد برنامه‌هاي مديريت آن مدل‌هاي رايانه‌اي زيادي توسعه و استفاده شده است. اطلاعات مورد نياز جهت مهار فرسايش خاك با بكارگيري معادله جهاني هدررفت خاك اصلاح شده امكان‌پذير است. هدف اين مطالعه، پيش‌بيني هدرفت سالانه خاك و بار رسوب با استفاده از معادله RUSLE در چهارچوب سامانه اطلاعات جغرافيايي و سنجش از دور در بخشي از حوزه آبخيز رودخانه ارس مي‌باشد. نقشه فاكتورهاي مدل RUSLE به‌ترتيب شامل فاكتور فرسايندگي باران (R)، فاكتور فرسايش‌پذيري خاك (K)، فاكتور طول شيب (L)، فاكتور درجه شيب (S)، فاكتور مديريت پوشش (C) و فاكتور عمليات حفاظتي (P) با استفاده از فناوري‌هاي نوين سامانه اطلاعات جغرافيايي و سنجش از دور تهيه گرديدند. در نهايت نقشه خطر فرسايش نيز با استفاده از ادغام سامانه اطلاعات جغرافيايي و وزن‌هاي بدست آمده از فرايند تحليل سلسه مراتبي (AHP) تهيه شد. نتايج نشان داد كه مقادير متوسط شاخص‌هاي R، K، LS، C و P به‌ترتيب 207.443 (MJ/mmha^-1hr^-1/year^-1)، 63.0 (t/ ha .MJ. mm)، 997.382، 364.0، 8.0 (t/year) در حوضه مورد مطالعه بوده و مهم‌ترين عوامل مؤثر در ميزان فرسايش توپوگرافي و بارش بودند. هم‌چنين نتايج نشان داد كه ميزان فرسايش و بار رسوب سالانه در منطقه مورد مطالعه 69.7461 تن در سال مي‌باشد و فرسايش سالانه داراي بيش‌ترين وزن (308.0) و فاكتور فرسايش‌پذيري خاك نيز كم‌ترين وزن (04.0) را دارد. نقشه نهايي خطر فرسايش نيز نشان داد كه وسعت زيادي از منطقه مورد مطالعه از نظر فرسايش در كلاس با خطر زياد (5.285 كيلومترمربع) و بسيار زياد (9.47 كيلومترمربع) قرار دارد و اين نشان مي دهد كه بايد تصميم مديريتي جدي در منطقه گرفته شود. با توجه به نتايج اين تحقيق لازم است كه در منطقه مورد مطالعه عمليات حفاظتي مناسب صورت گيرد و اين مكان ها مي توانند از خروجي مدل RUSLE انتخاب شوند.