نقش جنسيت در تنوع زباني در ترجمه‌هاي فارسي كتاب مسخ اثر فرانتس كافكا: تعامل ميان زبان‌شناسي اجتماعي و دستور زايشي

تنوع زباني يكي از بحث هاي چالش برانگيز در زبان شناسي اجتماعي است. نگارنده در پژوهش حاضر به بحث تنوع زباني در ترجمه هاي فارسي صادق هدايت و فرزانه طاهري از كتاب مسخ اثر فرانتس كافكا پرداخته است. پرسش هاي اساسي در اين پژوهش عبارت است از: 1) نقش جنسيت در تنوع واژگاني در دو ترجمۀ كتاب مسخ چگونه است؟ 2) تنوع واژگاني بيشتر در كدام يك از اجزاي كلام بيشتر صورت مي گيرد؟ 3) نقش جنسيت در تنوع نحوي در دو ترجمۀ كتاب مسخ چگونه است؟ 4) چه رابطه اي بين جنسيت و فرايندهاي نحوي دخيل در تنوع نحوي وجود دارد؟ يافته هاي پژوهش نشان مي دهد كه جنسيت نقش اساسي در تنوع زباني ازجمله واژگاني، صرفي و نحوي را در زبان فارسي ايفا مي كند. يافته هاي پژوهش حاكي از آن است كه تعداد كل تنوعات واژگاني 505 مورد بوده است. از اين تعداد كل تنوع واژگاني، سهم هر يك از تنوعات اجزاي كلام ازجمله تنوع فعلي 398 مورد، تنوع اسمي 51 مورد، تنوع صفتي 39 مورد و تنوع قيدي 17 مورد بوده است. بررسي داده هاي پژوهش حاكي از آن است كه ميزان تنوع صرفي در مقايسه با تنوعات واژگاني و نحوي بسيار پايين بوده است. يافته هاي پژوهش نشان مي دهد كه رابطۀ تنگاتنگي بين متغير اجتماعي جنسيت و متغيرهاي نحوي ازجمله قلب نحوي، كاربرد افزوده ها، كاربرد ادات استفهام، سببي سازي، موصولي سازي، حركت بند موصولي و ناهم پايه سازي وجود دارد. يكي از پيامدهاي اصلي پژوهش حاضر اين است كه تعامل تنگاتنگي بين زبان شناسي اجتماعي و دستور زايشي وجود دارد و بنابراين نتايج پژوهش حاضر ديدگاه هاي زبان شناسان اجتماعي ازجمله سلز و همكاران (1996) و باربيرز (2002) را دربارۀ تعامل بين زبان شناسي اجتماعي و دستور زايشي تأييد مي كند.