بررسي و تحليل كاركرد نظريۀ جهان‌هاي متن در تحليل زيبايي‌شناسانۀ شعر فارسي (مطالعۀ موردي: يك غزل از سعدي و يك شعر آزاد از نيما يوشيج)

زيبايي شناسي شناختي به مثابۀ يكي از شاخه هاي نوين علوم شناختي، ابزارهاي متفاوتي براي تحليل متن در اختيار منتقد قرار مي دهد. هدف نگارندگان در پژوهش حاضر، بررسي كاركرد نظريۀ جهان هاي متن، به مثابۀ يكي از ابزارهاي زيبايي شناسي شناختي در تحليل شعر فارسي است. نظريۀ جهان هاي متن ابزارهايي ويژه را براي بررسي عناصر اصلي متن در اختيار منتقد قرار مي دهد و در عين حال، در تحليل شعر فارسي با محدوديت هايي مواجه است. در اين پژوهش براي نيل به هدف، يك غزل از سعدي و يك شعر آزاد نيمايي را تحليل و كاركرد نظريۀ جهان هاي متن را در آن ها بررسي كرده ايم. نتايج پژوهش حاضر نشان مي دهد كه اين نظريه براي تحليل شعر نو، ابزار مناسب تري است و در شعر كلاسيك، خصوصاً شعر غنايي، به دليل محدوديت هاي ذاتي اين نوع شعر و نيز عدم روشني سير انديشه، با موانعي مواجه است.