غربالگري و شناسايي باكتري‌هاي حل‌كننده فسفات متحمل گرما

باكتري‌هاي حل‌كننده فسفات متحمل به دماهاي بالا، كانديد مناسبي براي استفاده در كودهاي ميكروبي فسفاته گرانوله مي‌باشند. محصول توليدي در فرآيند تهيه اين كودها، ناگزير به تحمل حرارت بالا (°C50-55) بوده و درصد رطوبت بسيار پاييني دارا مي‌باشد.  بر اين اساس، در اين تحقيق كارايي انحلال فسفات و تحمل گرمايي 150 جدايه باكتري از بانك ميكروبي گروه علوم و مهندسي خاك دانشگاه تبريز مورد ارزيابي قرار گرفت. توانايي انحلال فسفات باكتري‌ها به روش نيمه‌كمي و كمي در محيط اسپربر جامد و مايع در حضور منبع كم‌محلول تري‌كلسيم فسفات تحت شرايط دماي عادي (°C 28) و دماي 55 درجه سلسيوس ارزيابي شد. نتايج نشان داد كه تفاوت معني‌داري بين باكتري‌ها از نظر انحلال فسفات وجود دارد. در دماي معمولي از 150 باكتري، نزديك به 17 درصد باكتريها (25 جدايه) توان انحلال فسفات كم‌محلول را داشتند و نسبت قطر هاله به كلني (HD/CD) آنها بين 2.8 – 1.2 متغير بود. در روش كمي نيز توان حل‌كنندگي 25 جدايه در محدوده 292.89-175.8 ميلي گرم فسفر بر ليتر قرار داشت. از  بين 25 جدايه نيز تنها 7 باكتري قادر به زنده‌ماني در دماي 55 درجه سلسيوس بمدت 16ساعت بودند، كه از ميان آنها جدايه‎‌هاي C14O، C194O و C812M به‌ترتيب با مقادير 2.5، 2.4 و 2.2 بالاترين نسبت قطر هاله به كلني را داشتند. ميزان آزادسازي فسفر در محيط مايع توسط اين باكتري‌ها به‌ترتيب 244.08، 256.44 و 216.14 ميلي‌گرم بر ليتر بود. نتايج شناسايي مولكولي نشان داد كه اين باكتريها متعلق به جنس‌هاي Enterobacter و Stenotrophomonas مي‌باشند.