صدور و بسط هستي از عقل تا عاقل: بررسي ديدگاه صدرالدين شيرازي

Emanation and Expansion of Existence from Intellect to a Being of Intellect; Investigating the Views of Mulla Sadra

فيض مقدس (عالم عين) كه در دو قوس نزولي و صعودي گسترده است، از عقل آغاز مي شود و در نقطه عطف دو قوس، به هيولا مي رسد. آنگاه قوس صعودي آغاز، و به عاقل منتهي مي شود. انسان، محور اين گستره است. او در آغاز، عقل، اما در پايان عاقل است و عقل و عاقل از جهتي عين هم و از جهتي ديگر غير هم اند. به اين معنا كه عقل فقط مرتبه اي از انسان كامل است، اما عاقل همان انسان كامل و مظهر اسم جامع الله است كه بر دو قوس نزولي و صعودي احاطه وجودي دارد. صدرالدين شيرازي چگونگي بسط فيض را تبيين كرده است. در مقاله حاضر مي كوشيم دقايق سخنان صدرا در اين زمينه را بررسي كنيم.

Sacred Grace which is expanded in the curves of ascent and descent starts from intellect and, in the turning point of the curves, arrives at the Hyles. Then the curve of ascent starts and arrives at intellectual. Human is the axis of this expansion. Man is primarily intellect and ultimately intellectual and intellect and intellectual are identical in one aspect and different from the other. This means that intellect is only one level of perfect human but intellectual is the perfect human itself and the manifestation of Allah which existentially surrounds the curves of ascent and descent. Mulla Sadra has explained the quality of grace expansion. The current research is an attempt to delve into the details of Mulla Sadra’s position on this issue.