ارزيابي تنوع در مكان ژني خودناسازگاري و جداسازي اولين آلل اين مكان ژني در ژنوتيپ هاي بومي درخت به (Cydonia oblonga Mill.) ايران

درخت به (Cydonia oblonga Mill.) از نظر سازگاري گرده، گونه‌اي خودسازگار محسوب مي‌شود، ليكن سطوح متفاوتي از خود ناسازگاري در ارقام و ژنوتيپ‌هاي آن گزارش شده است. با توجه به عدم بررسي آلل‌هاي خودناسازگاري مكان ژني و تنوع احتمالي آللي اين مكان ژني (S) در درخت به و تاثير آن در ميزان خود ناسازگاري، در اين تحقيق به ارزيابي تنوع در مكان ژني خودناسازگاري، جداسازي، تعيين توالي و وديعه‌گذاري اولين آلل خودناسازگاري در شماري از ارقام و ژنوتيپ‌هاي بومي اين درخت پرداخته شد. آغازگرهاي مورد استفاده بر اساس نواحي محافظت شده C1 و C5 مكان ژني S در گونه‌هاي نزديك مشتمل بر سيب و گلابي طراحي شدند. ژنوتيپ‌هاي مورد بررسي مشتمل بر 55 رقم و ژنوتيپ از استان‌هاي اصفهان، خراسان‌رضوي، اردبيل و گيلان بودند و تكثير اين مكان ژني نشان‌دهنده تنوع آن در ژنوتيپ‌ها بود. قطعات تكثيري با طول بين 500 تا 1100 باز در 13 اندازه مختلف در ارقام و ژنوتيپ‌ها مشاهده شدند كه به‌صورت Sq1 تا Sq13 به‌صورت مقدماتي كدگذاري شدند. بيش‌ترين فراواني آللي مربوط به آلل Sq13 با 17.7 درصد فراواني و پس از آن آلل Sq4 با 14.4 درصد فراوني بود. تعيين ‌توالي كامل اين مكان ژني در ژنوتيپ KM1 يا به ترش‌اصفهان ضمن تشخيص اولين آلل خودناسازگاري اين گونه كه به‌صورت S1 (MF281258) نام‌گذاري و وديعه گذاري شد، بيانگر بالاترين شباهت اين آلل با دو آلل خودناسازگاري S6 گونه سيب Malus domestica Borkh. و آلل Ss (S111) گونه گلابي Pyrus communis L. به‌ترتيب با 94 و 93 درصد شباهت نوكلئوتيدي بود.