ارزيابي تأثير محلول‌پاشي پلي‌آمين‌ها بر رشد، ويژگي‌هاي ميوه و عملكرد درختان پسته (Pistacia vera L.) رقم ̕اكبري̔

كاهش عملكرد پسته ارتباط نزديكي با اختلالات ميوه و تنش هاي مختلف محيطي دارد. پلي آمين ها گروهي از تنظيم كننده هاي رشد گياهي هستند كه تاثير مثبتي بر رشد و توسعه گل و ميوه در برابر تنش ها دارند. بنابراين، هدف اين مطالعه ارزيابي تاثير پلي آمين ها در شرايط كم آبي محل آزمايش بر صفات رويشي، ويژگي هاي ميوه و عملكرد درختان پرمحصول و كم محصول پسته رقم ̕اكبري̔ بود. براي اين منظور، آزمايشي به صورت كرت هاي خرد شده در زمان بر پايه طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار و هفت تيمار شامل محلولپاشي پلي آمين هاي پوترسين، اسپرميدين و اسپرمين در غلظت هاي صفر (شاهد)، 0.1 و 1 ميلي مولار در دو مرحله زماني تمام گل و دو هفته بعد از تمام گل در منطقه فيض آباد مه ولات استان خراسان رضوي در سال 1395 انجام شد. نتايج نشان داد كه محلول پاشي پلي آمين ها در درختان كم محصول با وجود كاهش درصد پوكي تأثير معني داري بر عملكرد پسته نداشت. با اين وجود در درختان پرمحصول، كاربرد اين تنظيم كننده ها به ويژه پوترسين سبب كاهش ريزش ميوه و افزايش شاخص سبزينگي، تعداد دانه در خوشه و عملكرد در مقايسه با شاهد شد. با توجه به نتايج همبستگي، تاثير مثبت پلي آمين ها بر بهبود عملكرد در درختان پرمحصول عمدتاً به دليل جلوگيري از ريزش ميوه و افزايش تعداد دانه در خوشه بود. به طوري كه ميزان توليد در شاخه در تيمارهاي پوترسين، اسپرمين و اسپرميدين در غلظت 0.1 ميلي مولار به ترتيب 46.2، 14.6 و 15.2 درصد و در غلظت 1 ميلي مولار به ترتيب 38.7، 24.7 و 19.9 درصد در مقايسه با شاهد افزايش داشت. همچنين محلولپاشي پلي آمين پوترسين دو هفته بعد از تمام گل نتايج بهتري در افزايش طول شاخه در درختان پرمحصول نشان داد. به طور كلي، نتايج اين آزمايش نشان مي دهد كه محلول پاشي پوترسين در مقايسه با اسپرمين و اسپرميدين در شرايط كم آبي مي تواند بر بهبود صفات رويشي و زايشي و در نتيجه عملكرد درختان پسته رقم ̕اكبري̔ مؤثرتر باشد.