مقايسه تاثير تكنيك‌هاي مختلف پرايمينگ بر بهبود جوانه‌زني و فعاليت آنزيم‌هاي آنتي‌اكسيدانت در گياهچه‌هاي گاوزبان اروپايي

يكي از مشكلات توليد گياهان دارويي از قبيل گاوزبان اروپايي، جوانه زني غيريكنواخت و استقرار ضعيف گياهچه ها است. پرايمينگ يكي از راهكارها جهت‌ بهبود جوانه‌زني و رشد گياهچه‌ها در گياهان زراعي و دارويي است. اين پژوهش به منظور بررسي تاثير پرايمينگ بر جوانه زني، رشد و خصوصيات بيوشيميايي و آنزيمي گياهچه هاي گاوزبان اروپايي انجام گرفت. تيمارهاي آزمايشي شامل هيدروپرايمينگ به مدت 48 ساعت، ويتامين‌پرايمينگ (اسيد‌آسكوربيك 0.85 ميلي مولار) به مدت 48 ساعت، هورمون‌پرايمينگ (اسيد‌سالسيليك 4 ميلي مولار) به مدت 60 ساعت، هالوپرايمينگ (نيترات پتاسيم 20 ميلي مولار) به مدت 24 ساعت و شاهد بودند. نتايج نشان داد كه كليه تكنيك‌هاي پرايمينگ مورد استفاده، باعث افزايش معني‌دار جوانه‌زني، رشد، شاخص‌هاي بيوشيميايي و آنزيمي گياهچه‌ها گرديد. همچنين استفاده از روش‌هاي مختلف پرايمينگ در بذرهاي گاوزبان اروپايي، موجب كاهش معني‌‌دار ميانگين زمان‌جوانه‌زني و درصد گياهچه‌هاي غيرنرمال گرديد. بيش ترين درصد و سرعت جوانه زني، شاخص قدرت و طول گياهچه‌ از بذرهاي هيدروپرايم شده به دست آمد كه به طور معني داري بيش تر از بذرهاي شاهد بودند. همچنين، هيدروپرايمينگ موجب كاهش 80 درصدي گياهچه هاي غيرنرمال و 25 درصدي ميانگين ‌زمان‌جوانه‌زني گرديد. فعاليت آنزيم‌هاي كاتالاز، پراكسيداز و ميزان اسيدآمينه پرولين در گياهچه‌هاي حاصل از بذرهاي پرايم‌شده به‌طور معني‌داري بيش تر از شاهد بود. بيش ترين فعاليت آنزيم كاتالاز و محتوي پرولين به ترتيب در ‌تيمار بذر با نيترات پتاسيم 20 ميلي مولار و اسيد ‌سالسيليك 4 ميلي مولار مشاهده شد كه اختلاف معني‌داري با هيدروپرايمينگ نداشتند. هيدروپرايمينگ موجب افزايش 2.7 برابري فعاليت آنزيم‌ پراكسيداز گياهچه‌ها گرديد. به طور كلي، در بين ‌تيمار‌ها، هيدروپرايمينگ به مدت 48 ساعت را مي توان به‌عنوان بهترين تيمار براي بهبود خصوصيات جوانه‌زني، رشد، خصوصيات بيوشيميايي و آنزيمي گاوزبان اروپايي در نظر گرفت.