اثر تنش شوري بر جوانه‌زني، رشد و غلظت اسيد گليسريزيك شيرين بيان (Glycyrrhiza glabra L.)

ريشه شيرين بيان شامل مقدار زيادي از اسيدگليسريزيك است كه كاربردهاي متنوعي در صنايع غذايي، صنعتي، آرايشي و دارويي دارد. با توجه به گسترش شوري در مناطق خشك و نيمه خشك، جهت بررسي سطوح تحمل به شوري گياه شيرين بيان در مراحل جوانه زني و رويشي همچنين اثر تنش شوري بر ميزان اسيدگليسريزيك، آزمايشي در قالب طرح كاملا تصادفي با حداقل سه تكرار انجام شد. تنش شوري در 4 سطح 0، 100، 200 و 300 ميلي مولار كلريد سديم اعمال شد. نتايج در مرحله جوانه زني نشان داد تنش شوري در غلظت 100 ميلي مولار كلريد سديم موجب كاهش درصد و سرعت جوانه زني و طول ريشه چه و ساقه چه نسبت به تيمار شاهد شد و در غلظت هاي 200 و 300 ميلي مولار كلريد سديم جوانه زني صورت نگرفت. نتايج مرحله رويشي نشان داد سطوح بالاي شوري موجب كاهش نسبت وزن خشك اندام هوايي به ريشه، عملكرد گياه، محتواي پروتئين و نسبت هاي پتاسيم به سديم، كلسيم به سديم و منيزيم به سديم در اندام هوايي و ريشه شد، در مقابل غلظت 300 ميلي مولار شوري موجب افزايش معني دار وزن خشك ريشه، محتواي مالون دي آلدهيد و فنل كل اندام هوايي نسبت به تيمار شاهد گرديد. همچنين غلظت هاي بالاي شوري موجب افزايش ميزان اسيد گليسيريزيك ريشه گرديد. با توجه به نتايج مراحل جوانه زني و رويشي گياه شيرين بيان مي توان گفت تحمل به شوري يك پديده وابسته به نمو مي باشد. همچنين كشت گياه شيرين بيان در خاك هاي شور مي تواند مقدار اسيدگليسريزيك در ريشه اين گياه را افزايش دهد.