شناسايي آلل‌هاي ريز‌ماهواره حاوي اطلاعات براي ژن‌هاي كنترل‌كننده مولفه‌هاي جوانه‌زني در برنج تحت شرايط نرمال و تنش خشكي

برنج بعد از گندم مهم‌ترين محصول كشاورزي جهان است و نقش مهمي در تغذيه بيش از نيمي از جمعيت جهان دارد. مرحله جوانه‌زني، از مهم‌ترين مراحل رشدي برنج به‌حساب مي‌آيد و تنش خشكي، تأثير به‌سزايي بر خصوصيات جوانه‌زني برنج دارد. شناسايي ژنوتيپ‌هاي متحمل به تنش‌ها و ساختار ژنتيكي كنترل صفات آن‌ها از مهم‌ترين عوامل براي ايجاد تحمل در گياهان است. به‌همين منظور؛ آزمايشي با استفاده از 102 ژنوتيپ برنج در دو تكرار در قالب طرح كاملاً تصادفي در آزمايشگاه دانشگاه گنبد كاووس در سال 97-1396 اجرا شد. صفات درصد جوانه زني، طول ساقه‌چه، طول ريشه‌چه، طول كولئوپتيل، تعداد ريشه‌چه، وزن ‌تر ساقه‌چه و وزن‌ تر ريشه‌چه اندازه‌گيري شدند. اختلاف بين ژنوتيپ‌ها از نظر صفات مرتبط با جوانه‌زني در شرايط نرمال و تنش خشكي معني‌دار بود. نتايج حاصل از تجزيه ارتباط در مرحله جوانه‌زني در شرايط نرمال نشان داد كه RM12091A و RM1029B با صفات درصد جوانه‌زني، طول كولئوپتيل، تعداد ريشه‌چه و وزن ريشه‌چه و در شرايط تنش خشكي RM129D با صفات تعداد ريشه‌چه و وزن ساقه‌چه و آلل RM530B با صفات طول كولئوپتيل و تعداد ريشه‌چه ارتباط داشتند. نتايج حاصل از اين پژوهش نشان داد كه مي‌توان از تنوع ژنتيكي بين ژنوتيپ‌هاي برنج و تجزيه ارتباط در جهت افزايش تحمل به خشكي در ارقام برنج استفاده نمود.