اعتدال و معيار آن از منظر قرآن با تأكيد بر الميزان

اعتدال در اسلام مفهومي ارزشي تلقي شده است. چنين مفهومي بدون تعريف و شناخت معيار و حد و مرز آن، مي‌تواند دچار كج‌فهمي يا سوء‌استفاده واقع شود. پژوهش حاضر مي‌كوشد با رويكردي معناشناسانه، به بررسي نگرش قرآن دربارة پديده اعتدال و معيار آن بپردازد. بررسي آيات قرآن نشان مي‌دهد كه هرچند واژة اعتدال در قرآن نيامده است، اما واژه‌هايي مانند عدل، حنف، قصد، اقتصاد و استقامت در برخي كاربردهاي قرآني، تداعي‌گر‌ مفهوم اعتدال‌اند؛ به‌عكس، واژه‌هايي مانند غلو، ظلم، جور و اسراف، با آن تقابل معنايي دارند. با بررسي معناشناسانة اين واژه‌ها به دست مي‌آيد كه در قرآن واژه‌هاي معادل اعتدال، با مفاهيم پايه‌اي‌تري مانند توحيد، حق و عدل پيوندي عميق دارد. معيار و مرز اعتدال از منظر قرآن، التزام به توحيد، رعايت حق و عدل، و خارج نشدن از صراط مستقيم بندگي خداست.