عنوان مقاله :
ديالكتيك «حقيقت » و «مجاز » در خوانشي لكاني از نقاشيهاي عكس-بنيادِ گرهارد ريشتر
پديد آورندگان :
اسماعيلي ، نسرين دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران شمال , مرادخاني ، علي دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران شمال - گروه فلسفه و فلسفه هنر
كليدواژه :
ژاك لكان , گرهارد ريشتر , حقيقت , ميل , امر واقع , واقعيت
چكيده فارسي :
از رويكردهاي نظري مهم معاصر كه ميتوان با آن آثار هنري را مورد تحليل قرار داد آراء و اقوال ژاك لكان (۱۹۰۱-۱۹۸۰) روانكاو پساساختارگراي فرانسوي است. او با كنار هم نشاندن روانكاوي، فلسفه، زبانشناسي و انسانشناسي جهانِ ذهنِ سوژه انساني را در مجموعهاي از روابط درهمتنيده و گسترده فرهنگي و اجتماعي تحليل ميكند. اين مقاله قصد دارد تا با خوانشي لكاني، نقاشيهاي عكسبنيادِ گرهارد ريشتر را، به عنوان مجموعهاي منحصربهفرد در هنرمعاصر از منظر نقد روانكاوانه به قدر وسع نگاه كند و بدين پرسش پاسخ دهد كه بين »حقيقت « و »مجاز « در نقاشي ريشتر و روانكاوي لكاني چه نسبتي است؟ و نيز، چگونه مقولات ومفاهيم روانكاوي لكاني در نقد نقاشي ريشتر كارگر ميافتد؟ روش مورد استفاده توصيفي تطبيقي است و حسب داده ها و اطلاعات با استفاده از منابع كتابخانهاي، اينترنتي، بر اساس مشاهده آثارهنري ريشتر و تجزيه و تحليل آنها با رويكرد روانكاوانهي لكان است. مقاله حاضر، در صدد است نشان دهد كه آيا ميتوان با مفاهيم لكاني نقبي به فهم و تفسير آثار نقاشي ريشتر زد؟ درنهايت نتيجه چنين خواهد بود كه حقيقت قطعي و نهايي در ميان نيست و واقعيت حسب مقولات لكاني بواسطه دستگاه چشم و سازمانيافته مطابق با تجربيات گذشته، فقدان و ميلِ سوژه درك ميشود. لذا تمام نقاط مرجع ما، هر چيزي كه ما درباره آن صحبت ميكنيم و هر روشي كه از طريق آن عمل ميكنيم، جمله آنها نه حقيقت مطلق كه كليشه هستند.